Pomniki Przyrody w gminie Siechnice

22 kwietnia 2019 Wyłączono przez admin

Siechnice to jedna z wielu prężnie rozwijających się podwrocławskich gmin, które stanowią typową sypialnię dużego miasta. Teren jest podzielony na dwa skrajne regiony: zielony wschód, stanowiący jedne z najpiękniejszych odrzańskich lasów oraz rolniczy i zurbanizowany zachód, będący niemal monotonnym krajobrazem pól i intensywnego budownictwa. O dziwo, to właśnie na tej rolniczej części powołano większość siechnickich pomników.

Typ ochrony: Pomnik Przyrody

Data utworzenia: 1964, 1980, 2017, 2019

Powierzchnia: –

Powiat: Wrocławski

Gmina: Siechnice

Nadleśnictwo: Oława

Głaz narzutowy (Decyzja nr 133/64 Urzędu Województwa Wrocławskiego z dnia 3 grudnia 1964 r. w sprawie uznania za pomnik przyrody głazu narzutowego), będący granitowym eratykiem o wymiarach 300 x 250 x 100 cm. Obiekt ulokowany jest w zachodniej części wsi Sulęcin przy ul. Klonowej, w sąsiedztwie 5 pomnikowych głazów i okazałej lipy. Głaz położony jest na niewielkim wzniesieniu i otoczony jest 40 cm wysokości płotkiem. Jest to jeden z największych eratyków na Dolnym Śląsku, który został odnaleziony w czasach niemieckich na dzisiejszym osiedlu Tarnogaj w miejscu ówczesnej cegielni, gdzie w 1923 r. został przetransportowany na obecne miejsce. Sam głaz ma upamiętniać poległych w I wojnie światowej. W górnej części przybita jest tablica informacyjna oraz tabliczka ze znakiem pomnikowym.

Grupa głazów narzutowych (Decyzja nr 23/80 Urzędu Gminy Święta Katarzyna z dnia 6 października 1980 r. w sprawie uznania za pomnik przyrody grupy głazów narzutowych), będących grupą 6 eratyków o różnym pochodzeniu (granity, gnejsy i granitognejsy) i wymiarach w przedziale 80-90 cm w najdłuższym miejscu. Ulokowane są przy większym pomnikowym głazie, po jego bocznych stronach. Są one znacznie mniej spektakularne i zapewne większość osób odwiedzających to miejsce nawet nie, że mniejsze głazy ulokowane naokoło dużego eratyka także są pomnikami przyrody.

W roku 2017 nastąpiło powołanie pierwszej większej grupy pomników przyrody na terenie gminy. Dotyczy to głównie dębów a także lipy oraz topoli. W większości powołane drzewa stanowią okazy o mało imponujących rozmiarach, przykładowo dęby przeciętnie liczyły 300 cm w obwodzie. Spowodowane jest to niewystępowaniem dorodnych drzew w regionie, głównie z powodu charakteru samej gminy, gdzie w większości stanowi ona tereny rolnicze a powstające ośrodki miejskie są bardzo młode i nie występują na nich parki lub tereny zielone z 100-200 letnią historią. Stąd też skromne wymiary wielu drzew są cechą naturalną dla gminy. Warto jednak nadmienić, że w obrębie wałów oraz na terenach leśnych z pewnością występują dorodne okazy dębów.

Akt powołania: Uchwała NR XXXVII/283/2017 RADY MIEJSKIEJ W SIECHNICACH z dnia 20 kwietnia 2017 r. w sprawie uznania drzew za pomniki przyrody

Topola biała (Populus alba) o obwodzie ponad 300 cm, wysokości całkowitej 28 m i wieku szacowanym na 70 lat. Okaz zlokalizowany jest w miejscowości Grodziszów na działce pod numerem 20, dokładniej w jej zachodnim narożniku tuż przy granicy posesji. Jest to dorodne drzewo o zdrowej kondycji i braku widocznych ubytków. Pień pochylony jest lekko w kierunku drogi. Po drugiej stronie płotu, na terenie gminnym, znajdują dwie mniejsze ale wciąż dorodne topole, tworzące spójną kompozycję z pomnikowym okazem. Jest to jedyna topola objęta ochroną na terenie powiatu wrocławskiego i jedna z niewielu topól ogólnie na terenie województwa. Ze względu na swoją krótkowieczność, topole rzadko obejmowane są ochroną pomnikową.

Lipa drobnolistna (Tilia cordata) o obwodzie ponad 500 cm, wysokości całkowitej 25 m i wieku szacowanym na 200 lat. Okaz zlokalizowany jest w zachodniej części wsi Sulęcin przy ul. Klonowej, w sąsiedztwie 5 pomnikowych głazów i okazałego eratyku będącego pomnikiem poległych w I wojnie światowej. Samo drzewo charakteryzuje bardzo szeroki i rozległy pień, posiadający wiele bruzd, pęknięć i zniekształceń oraz miejscowe ślady próchnienia. Korona w przeciwieństwie do pnia, jest zdrowa o szerokim kształcie i gęstej sieci konarów. Drzewo jest mocno pochylone w kierunku pomnikowego głazu. Spowodowało to powstanie opowieści, jakoby drzewo w ten sposób oddawało cześć mieszkańcom Sulęcina poległym w I wojnie światowej. Jest to najokazalszy pomnik przyrody ożywionej na terenie gminy.

Oprócz lipy i topoli na terenie gminy powołano serię dębów szypułkowych, które w większości charakteryzują się skromną, jak na pomnikowe standardy, wielkością i średnicą pni. Wszystkie ulokowane są wzdłuż dróg, część na terenie prywatnych posesji:

Dąb szypułkowy (Querqus robur), okaz niezmierzony, którego średnicę szacuje się na ok. 300 cm a wiek wynosi ok. 200 lat. Zlokalizowany jest na terenie prywatnym, na działce 381/1/ przy ul. 1-Maja w Siechnicach.
Dąb szypułkowy (Querqus robur), okaz niezmierzony, którego średnicę szacuje się na ok. 300 cm a wiek wynosi ok. 200 lat. Zlokalizowany jest na terenie prywatnym, na działce 395 przy ul. Fabrycznej w Siechnicach.
Dąb szypułkowy (Querqus robur) okaz o średnicy pnia wynoszącej 322 cm i wieku wynoszącym ok. 220 lat. Dąb zlokalizowany jest na przykościelnym cmentarzu we wsi Sulimów, dokładniej w jego zachodniej części. Na tym terenie rosną jeszcze 4 inne dorodne dęby szypułkowe.
Dąb szypułkowy (Querqus robur) okaz niezmierzony, którego średnicę szacuje się na ok. 300 cm a wiek wynosi ok. 180 lat. Zlokalizowany jest na działce 148/2 w miejscowości Kotowice.
Dąb szypułkowy (Querqus robur) okaz niezmierzony, którego średnicę szacuje się na ok. 300 cm a wiek wynosi ok. 200 lat. Dąb zlokalizowany jest na terenie prywatnym, dokładniej przy posesji nr 27 na ul. Opolskiej w Siechnicach.
Grupa 4 dębów szypułkowych (Querqus robur) okazy niezmierzony, których średnicę szacuje się kolejno na 290, 300, 320 i 340 cm oraz wieku w przedziale 180-200 lat. Wszystkie trzy okazy zlokalizowane są wzdłuż ul. Cedrowej w Radwanicach, przy posesjach o nr 11,13 i 15. Są to na chwilę obecną najdrobniejsze i najskromniejsze pomnikowe dęby w gminie.
Grupa 2 dębów szypułkowych (Querqus robur) okazy niezmierzony, których średnicę szacuje się na ok. 300 cm oraz wieku w przedziale 180-200 lat. Oba dęby zlokalizowane są na działce 96/9 przy ul. Głównej w Kotowicach, koło przystanku autobusowego.

Platan klonolistny (Platanus acerifolia) o obwodzie szacunkowym w granicach 350-400 cm, wysokości całkowitej 25 m i wieku szacowanym na ok. 200 lat. Okaz zlokalizowany jest we wsi Łukaszowice na działce nr 92/11 przy stacji uzdatniania wody.

W 2018 r. nastąpiło kolejne powiększenie listy gminnych pomników przyrody. Dotyczyło to głównie okazów rosnących na terenach parków oraz wzdłuż dróg. W większości były to także dęby szypułkowe, które stanowią gatunek dominujący w drzewostanie doliny Odry. W uchwale powołującej pomniki widnieją błędy dotyczące lokalizacji, a w przypadku jednego drzewo pomylono gatunek. Rozpoznanie drzew w terenie utrudniało dodatkowo brak tabliczek pomnikowych. Z tego też powodu nie ma 100% gwarancji, że niektóre okazy odnalezione w terenie są tymi konkretnymi pomnikowymi drzewami, jednak były to najdorodniejsze drzewa we wskazanej lokalizacji.

Akt powołania: Uchwała nr V/40/19 Rady Miejskiej w Siechnicach z dnia 24 stycznia 2019 r. w sprawie pomników przyrody na terenie Gminy Siechnice

Buk pospolity (Fagus sylvatica) odm. Atropurpurea, o obwodzie wynoszącym 316 cm, wysokości całkowitej 22 m i wieku szacowanym na 202 lata. Okaz zlokalizowany jest na działce 784/16 stanowiącej wiejski park w miejscowości Radwanice, dokładniej jej południowej części określanej jako Solniki. Drzewo rośnie samotnie na otwartej przestrzeni w środkowej części parku. Charakteryzuje się dobrą kondycją. Ze względu na samotne ulokowanie i nieograniczony dostęp do światła, drzewo wykształciło nisko osadzoną i szeroką koronę, dzięki czemu stanowi cenny element parku o wysokich walorach krajobrazowych.

Buk pospolity (Fagus sylvatica), o obwodzie wynoszącym 301 cm, wysokości całkowitej 16 m i wieku szacowanym na 192 lata. Okaz zlokalizowany jest na działce 784/16 stanowiącej wiejski park w miejscowości Radwanice, dokładniej jej południowej części określanej jako Solniki. Okaz rośnie w południowej części w pobliżu drogi. Charakteryzuje się dobrą kondycją, jednak konary i gałęzie są drobne i krótkie, przez korona jest słabo wykształcona. Jest to spowodowane ulokowaniem drzewa pośród innych drzew ograniczających dostęp do światła.

Grupa 5 buków pospolitych (Fagus sylvatica), o obwodzie wynoszącym kolejno 208, 177, 147, 263 i 123 cm, oraz wieku szacowanym w granicach 78-168 lat. Okazy zlokalizowane są na działce 785/1 na terenach zielonych przy ul. Kolejowej w miejscowości Święta Katarzyna, dokładniej w zachodniej części parczku. Jest to skupisko kilku buków w różnym wieku i różnej wielkości, stanowiących element o wysokich walorach krajobrazowych i przyrodniczych. Drzewa są w większości młode, dlatego też cechują się dobrą kondycją i brakiem poważniejszych oznak chorobowych.

„Dąb szypułkowy” (Querqus robur), o obwodzie wynoszącym 30o cm, wysokości całkowitej 18 m i wieku szacowanym na 208 lat. Okaz zlokalizowany jest w na działce 789 przy ul. Kolejowej w miejscowości Święta Katarzyna, w sąsiedztwie niewielkiego parku. Okaz cechuje się dobrym zdrowiem oraz szeroką, rozłożystą koroną. Pień jest częściowo przechylony w kierunku drogi, głównie z powodu najlepszej dostępności światła od tej strony. UWAGA: Zgodnie z opisem oraz namiarami GPS w wyznaczonym miejscu nie rośnie żaden dorodny dąb. Jest za to okazała lipa drobnolistna (Tilia cordata), która zapewne miała być okazem drzewa do objęcia ochroną. Prawdopodobnie w czasie pisania uchwały został popełniony błąd.

Pozostałe drzewa objęte ochroną stanowią mniej lub bardziej dorodne dęby:

Dąb szypułkowy (Querqus robur) okaz o średnicy pnia wynoszącej 565 cm i wieku wynoszącym ok. 392 lata. Dąb zlokalizowany jest na działce 136/5 w miejscowości Trestno, dokładniej na tyłach działki od strony wału przeciwpowodziowego. Jest to jeden z najdorodniejszych pomnikowych dębów w gminie. Okaz posiada szeroką i rozłożystą koronę oraz pień porośnięty bluszczem. Ze względu na wymiary i ulokowanie na lekkim wzniesieniu, drzewo jest dobrze dostrzegalne już z dalszej okolicy.
Dąb szypułkowy (Querqus robur) okaz o średnicy pnia wynoszącej 450 cm i wieku wynoszącym ok. 312 lat. Dąb zlokalizowany jest na działce 136//6 w miejscowości Trestno, dokładniej na tyłach działki od strony rzeki. Drzewo charakteryzuje się dobrą kondycją oraz szeroką i rozłożystą koronę.
Dąb szypułkowy (Querqus robur) okaz o średnicy pnia wynoszącej 350 cm i wieku wynoszącym ok. 243 lata. Dąb zlokalizowany jest na działce 42/1 w miejscowości Trestno. Drzewo nie posiada dokładnej lokalizacji, albowiem namiary GPS wskazują niezalesiony teren obok kościoła. Najbliższe dorodne drzewo od punku lokalizacyjnego znajduje się w odległości ok 80 m na wale przeciwpowodziowym (działka 3/1). Jest też inny okaz, ulokowany ok. 350 m na południe, który znajduje się przy drodze będącej częścią działki 42/1. Z powodu niejasnych danych lokalizacyjnych oraz braku tabliczek pomnikowych, w galerii umieściliśmy oba drzewa (jedno pasuje do nr działki, drugie pasuje wg danych GPS).
Dąb szypułkowy (Querqus robur) okaz o średnicy pnia wynoszącej 432 cm i wieku wynoszącym ok. 300 lat. Dąb zlokalizowany jest na działce 510/3 przynależnej do miejscowości Kotowice. Lokalizacja GPS wskazuje szczere pole na działce o innym numerze.
Dąb szypułkowy (Querqus robur) okaz o średnicy pnia wynoszącej 385 cm i wieku wynoszącym ok. 267 lat. Dąb zlokalizowany jest w południowej części miejscowości Radwanice, na jej osiedlu Solniki, przy ul. Szkolnej na terenie posesji nr 9. Drzewo rośnie dokładnie na granicy dwóch działek (690 i 788), przez co płot graniczny poprowadzony jest do pnia.
Dąb szypułkowy (Querqus robur) okaz o średnicy pnia wynoszącej 330 cm i wieku wynoszącym ok. 229 lat. Dąb zlokalizowany jest na działce 746/2 przy ul. Parkowej w południowej części miejscowości Radwanice, na jej osiedlu Solniki. Drzewo rośnie tuż przy granicy działki, bezpośrednio przy komórce z blachy falistej.

Ogólnie na terenie gminy Siechnice występuje liczna grupa pomnikowych drzew, które jednak w wielu przypadkach stanowią przeciętne w wymiarach drzewa. Dotyczy to dębów szypułkowych, które stanowią dominujący gatunek w drzewostanie doliny Odry. Bardzo dużo okazałych dębów można spotkać wzdłuż wielu wałów powodziowych oraz na rozległych terenach leśnych objętych w większości ochroną jako obszar Natura 2000 Grądy w Dolinie Odry. Dodatkowo można w gminie spotkać wiele dorodnych topoli białych, lip drobnolistnych, jesionów wyniosłych i drzew ozdobnych rosnących w parkach. Mimo, że siechnickie pomniki nie budzą podziwu wymiarami to i tak gmina wyróżnia się pozytywnie na tle innych jednostek województwa. Jest to jedna z niewielu dolnośląskich gmin, która znacząco zwiększyła liczbę pomników przyrody na swoim terenie. W wielu gminach od lat nie powołano nowych pomników, a wręcz regularnie znosi się ochronę z kolejnych drzew. Stąd też działania gminy Siechnice są odbierane bardzo pozytywnie. Jedynym większym minusem jest brak jakichkolwiek oznaczeń. Na niemal wszystkich drzewach nie ma tabliczek pomnikowych, co szczególnie utrudnia ich identyfikację w terenie (zwłaszcza dębów).