Pomniki Przyrody we wsi Postolin

8 czerwca 2019 Wyłączono przez admin

Miejscowość Postolin znajduje się pośród rozległych kompleksów leśnych w Parku Krajobrazowym Doliny Baryczy, gdzie istnieje wiele dorodnych drzew o wymiarach pomnikowych, z czego część z nich objęto ochroną. Tereny o wybitnych walorach krajobrazowych, gdzie istnieje zaniedbane Arboretum a także ścieżka dydaktyczna opisująca tutejszą przyrodę, w tym postolinskie pomniki przyrody.

Postolin to niewielka wieś znajdująca się na zachodnim skraju Wzgórz Twardogórskich, gdzie wraz z dwiema innymi miejscowościami, otoczona jest rozległym kompleksem leśnym objętym ochroną krajobrazową w ramach parku. Występuje tu wiele dorodnych drzew, głównie buków i dębów, jako że stanowią one dominujący drzewostan w najbliższej okolicy. Miejscami widoczne są też plantacje monokultur sosnowych, jednak zaczynają one dominować dopiero w zachodniej części kompleksu. Na wschód od Postolina wciąż znajduje się wiele lasów bukowych, z czego niewielki fragment objęto ochroną jako rezerwat przyrody Wzgórze Joanny. Pozostałe drzewostany stanowią zwykłe lasy gospodarcze, na których widoczne są liczne ślady po rębniach. W obrębie wsi zlokalizowane są cztery pomniki przyrody, wszystkie znajdują się wokół potoku Tymieniec w niedalekiej odległości od siebie.

Grupa 2 drzew dąb szypułkowy Quercus robur (Rozporządzenie z dnia 19.04.2002 Wojewody Dolnośląskiego z dnia 19 kwietnia 2002 r. w sprawie ustanowienia pomników przyrody), o obwodzie wynoszącym 470 i 473 cm oraz wysokości całkowitej w granicach około 25 m. Oba drzewa zlokalizowane są na północnej skarpie potoku Tymieniec, w wąskim pasie zadrzewień pomiędzy ciekiem wodnym a polami uprawnymi, około stu-kilkunastu metrów na wschód od zabudowań niewielkiego przysiółka Kozuby, w oddziale leśnym 142 nadleśnictwa Milicz. Drzewa charakteryzują się umiarkowanie dobrą kondycją. Dąb ulokowany bardziej na wschód cechuje się znacznie gorszym stanem zdrowotnym w postaci silnie zniekształconej korony z licznymi ubytkami oraz częściowo odkorowanym pniem. Prawdopodobnie w niedalekiej przyszłości okaz zacznie zamierać ze względu na swoją kondycję. W jego bezpośrednim sąsiedztwie znajduje się dąb o oryginalnie i silnie powykręcanych konarach. Drugi okaz, ulokowany bardziej na zachód, jest zdrowszym egzemplarzem, posiadającym gruby pień, który 1,5 m nad ziemią rozwidla się na dwa masywne konary, posiadające dobrze rozbudową, rozłożystą koronę. Widoczne są oznaki początków wypróchnienia oraz ślady po odłamanych konarach i żerowaniu larw kozioroga dębosza.

Dąb szypułkowy Quercus robur (Rozporządzenie z dnia 19.04.2002 Wojewody Dolnośląskiego z dnia 19 kwietnia 2002 r. w sprawie ustanowienia pomników przyrody) o obwodzie 562 cm oraz wysokości całkowitej wynoszącej około 25 m. Drzewo zlokalizowane jest na skarpie opadającej do potoku Tymieniec, około 300 m na północny-zachód od przysiółka Kozuby, w oddziale leśnym 132 nadleśnictwa Milicz. Kilka metrów od dębu znajduje się leśna droga prowadząca do arboretum. Pierwotnie było to najgrubsze pomnikowe drzewo w okolicy, które posiadało potężne konary i silnie rozbudowaną koronę. Niestety w okresie 2017-2018 r. drzewo uległo przewróceniu a jego fragmenty rozpadły się na wiele części. Dąb jest obecnie martwy i zatracił swoje pomnikowe cechy, wciąż jednak podlega ochronie. Jego butwiejące drewno jest obecnie miejscem bytowania niezliczonej grupy saprotrofów jak grzyby i larwy owadów.

Głaz narzutowy (Decyzja nr 28/66 Urzędu Województwa Wrocławskiego z dnia 28 lutego 1966 r. w sprawie uznania za pomnik przyrody głazu narzutowego) o obwodzie 640 cm oraz wysokości całkowitej wynoszącej 1,6 m. Okaz położony jest bezpośrednio przy drodze leśnej, około 180 m na zachód od przysiółka Postolin, w oddziale leśnym 143 nadleśnictwa Milicz. Głaz jest jednym z przystanków na ścieżce dydaktycznej wokół Postolina. Ten masywny eratyk jest skandynawskim głazem narzutowym, który został przetransportowany w czasie ruchów lądolodu. Jego pierwotne ułożenie jest nieznane. W dawnych czasach został sztucznie podniesiony i podmurowany od dołu aby zachować obecne ustawienie. Wyryty na jego wierzchniej części napisu, świadczy o jego celowym ustawieniu w tym miejscu w charakterze pamiątkowego pomnika. Jest to jedyny głaz w nadleśnictwie objęty ochroną pomnikową, mimo że w terenie istnieje wiele eratyków o imponujących rozmiarach.

W terenie występuje także wiele dorodnych drzew oznaczonych tabliczkami „Ochrona Leśnych Zasobów Genowych”. Są to wyselekcjonowane egzemplarze drzew, głównie buków i dębów, o pomnikowych wymiarach. Część z nich rośnie przy czerwonym szlaku i ścieżce dydaktycznej.

W południowej części wsi znajdują się dawne założenia parkowe z drugiej połowy XIX wieku, które stanowią prawdziwe zagłębie dendrologiczne. Obiekt o powierzchni 5,2 ha obejmuje ponad sto gatunków i odmian drzew euroazjatyckich i północnoamerykańskich, w tym wiele to dorodne egzemplarze o wymiarach pomnikowych. Sam park jest bardzo zaniedbany, ulegający procesom naturalizacji w kierunku grądu i łęgu. W runie leśnym występują pospolite i typowe gatunki żyznych lasów liściastych jak zawilce, śnieżyczki, złocie, jasnoty, gajowce, biedrzeńce a także inwazyjny niecierpek drobnokwiatowy. Drzewostan charakteryzuje się zróżnicowaną kondycją zdrowotną. Wiele drzew, głównie obcego pochodzenia, cechuje się słabym zdrowiem ze śladami licznych uszkodzeń, bliznami po odłamanych konarach lub z widocznymi etapami zamierania. Część drzew (głównie iglastych) stanowi obecnie martwe pnie, utrzymujące się wciąż w pionie. W warstwie runa istnieje duża ilość martwego drewna, głównie po odłamanych konarach lub upadłych całych drzewach. Stanowią one siedlisko bogatej szaty grzybów i śluzowców.

Na terenie parku wytypowano pierwotnie 49 drzew o wymiarach pomnikowych lub będących dorodnymi okazami wartymi uwagi. Przy każdym zamontowano drewnianą, stylową tabliczkę z nazwą. Niestety wraz z upływem czasu, wiele drzew uległo zniszczeniu. Obecnie zachowała się tylko część drewnianych tablic. Część uległa naturalnym procesom próchnienia, część została zapewne skradziona lub zniszczona. Miejsce posiada ogromny potencjał, jednak ciąży na nim powojenna klątwa, która dopadła znaczącą większość tego typu obiektów. Na Dolnym Śląsku istnieją setki przypałacowych parków, które po przejęciu tych terenów przez administrację polską zostały zapomniane i zaniedbane. Mimo, że w postoliński parku widać pewne zabiegi (montaż ławek, kładek i tablic), to jednak całość obiektu charakteryzuje duże zarośnięcie przez gatunki inwazyjne i chwasty, zatracając całkowicie cechy parkowe. Wśród najważniejszych drzew warto wymienić:

olsza czarna o obwodzie pnia 440 cm, będąca najgrubszym okazem ze swojego gatunku w całej Dolinie Baryczy. Okaz charakteryzuje się stosunkowo dobrym zdrowiem z masywnym i grubym u podstawy pniem oraz śladami żerowania kozioroga dębosza.
buk pospolity w odm. czerwonolistnej, rosnący w południowo-zachodniej części. Charakteryzuje się dorodną budową oraz pniem, który nisko rozgałęzia się na dwa konary. Korona ulokowana wysoko o rozłożystym, parasolowatym kształcie.
cis pospolity, na terenie notuje się kilka egzemplarzy, z czego jeden ulokowany w północno-wschodniej części, jest dorodnym niewielkim drzewem o grubym pniu i dobrze rozgałęzionej koronie.
drzewa podpisane jako okazy o wymiarach pomnikowych: kasztanowiec biały, czeremcha amerykańska, dąb czerwony, dąb szypułkowy i klon polny

Postolin i jego okolice należą do ciekawych miejsc pod względem przyrodniczym. istnieje tu wcześniej wspomniany rezerwat przyrody Wzgórze Joanny, a także grupa pomników przyrody (w tym jedyny pomnikowy głaz w nadleśnictwie). Wszystkie te obiekty połączone są ścieżką dydaktyczną tworzącą pętlę o długości 8 km, gdzie oprócz pomników i rezerwatu można napotkać arboretum leśne z licznymi dorodnymi drzewami (przystanek 1), dolinę z okazałymi dębami (przystanek 14), oraz kilka dorodnych drzew stanowiących leśne zasoby genowe. Na trasie występuje niewiele rzadkich roślin, w większości można spotkać gatunki pospolite dla kwaśnych i żyznych buczyn jak kokorycze, ziarnopłony, marzanki, zawilce, miodunki, groszki etc. Teren wyróżnia się pod względem grzybowym, będąc składową nadl. Milicz, czyli jednego z większych zagłębi grzybowych w województwie. Warto tutaj przyjechać jesienią, kiedy w runie kłębi się od grzybów, a korony buczyn przebarwiają się na złoto-czerwone kolory. Przy odrobinie szczęścia można spotkać soplówkę bukową, która była notowana w okolicach rezerwatu 😉