Dzwonek brodaty

Dzwonek brodaty (Campanula barbata)

Dzwonkowate (Campanulaceae)

Okres kwitnienia: VII-VIII

Stosunkowo rzadki gatunek, którego areał ogranicza się do wybranych pasm górskich Europy. Notowany na terenie Pirenejów, Masywu Centralnego, Alp, Gór Dynarskich oraz Sudetów. Poza tym najdalej wysunięte i częściowo izolowane stanowiska występują także w południowej Norwegii. W Polsce jest to jedna z najrzadszych roślin, której zasoby ocenia się łącznie na około 100 osobników, w tym 30% kwitnących. Areał występowania obejmuje jedynie kilka pojedynczych stanowisk w Sudetach Wschodnich na Dolnym Śląsku. Dawniej notowana w wyższych położeniach Masywu Śnieżnika i Gór Bialskich (południowy fragment Gór Złotych). Obecnie gatunek jest skrajnie zagrożony, gdzie najnowsze inwentaryzacje wskazują na istnienie tylko pojedynczych egzemplarzy wokół kopuły Śnieżnika, jednak poza obszarem rezerwatu przyrody. Najbliższe stanowiska zlokalizowane są po czeskiej stronie, na tamtejszym fragmencie Masywu Śnieżnika oraz w Wysokim Jesioniku.

Gatunek wysokogórski (notowany na wysokościach 800-2700 m n.p.m.), preferujący otwarte i silnie nasłoneczniony tereny na glebie umiarkowanie wilgotnej, próchniczej, humusowej, kwaśnej i często z dużym udziałem rumoszu skalnego. Występuje na wysokogórskich murawach bliźniczkowych, traworoślach, niskich murawach górskich a także na poboczach dróg i szlaków, często w pobliżu występowania źródlisk i wysięków wodnych. Jest charakterystyczny dla bliźniczysk ze związku Nardion. Gatunek objęty ścisłą ochroną, sklasyfikowany wg Czerwonej listy roślin i grzybów Polski jako Cr (krytycznie zagrożony). Do głównych zagrożeń należy niewielka i stale zmniejszająca się populacja. Prowadzi to do zubożenia genetycznego a tym samym osłabienia krajowej populacji. Dodatkowo niewielka liczba osobników powoduje iż wystąpienie jakiegokolwiek zagrożenia (pożar traw, pojaw gatunków ekspansywnych) może doprowadzić do wyginięcia gatunku w Polsce. Do innych zagrożeń należy wydeptywanie osobników rosnących przy szlakach oraz zanieczyszczenie siedlisk podczas transportu drewna.