Lepiężnik różowy

Lepiężnik różowy

10 stycznia 2018 Wyłączono przez admin

Lepiężnik różowy (Petasites hybridus)

Jest to jeden z najwcześniej zakwitających gatunków, którego różowe kwiatostany górują nad potokami już w marcu, a czasem nawet i w lutym. Dzięki różowej barwie lepiężniki bardzo rzucają się w oczy na tle szarego, przedwiosennego krajobrazu. Często towarzyszą im śnieżyce, ziarnopłony a także smardze i czarki, tworząc bardzo urokliwą kompozycję na początek sezonu. 


Gatunek europejski, występujący głównie w Europie Zachodniej i Południowej, gdzie zwarty areał obejmuje tereny od północnej Hiszpanii, poprzez Francję, kraje Beneluksu, Wyspy Brytyjskie, niemal całe Włochy (za wyjątkiem południa, Sycylii i Sardynii), Niemcy, kraje środkowoeuropejskie (południowa Polska, Czechy, Słowacja, Austria, Węgry), południową Skandynawię (Dania, południowa Szwecja) a także kraje na płw. Bałkańskim sięgając po północną Grecję. Poza tym rozproszone stanowiska występują na pozostałej części płw. Iberyjskiego, płw. Skandynawskiego (sięgając po środkową Szwecję i Norwegię), w północnej i wschodniej Polsce, Białorusi, krajach nadbałtyckich (Litwa, Łotwa, Estonia) oraz na zachodniej Ukrainie i w środkowo-zachodniej części europejskiej Rosji. Poza tym pojedyncze stanowiska odnotowano na Kaukazie, Zakaukaziu, w zachodniej Azji Mniejszej i na wybrzeżach Morza Kaspijskiego. Lepiężnik został także odnotowany na wschodnim wybrzeżu Ameryki Północnej, gdzie ma status gatunku obcego.

W Polsce przebiega granica zwartego zasięgu, która obejmuje regiony południowe i zachodnie, głównie Karpaty, Dolny i Górny Śląsk, Wielkopolskę, Ziemię Lubuską i Pomorze. Im dalej na wschód i północ tym częstotliwość stanowisk maleje. Na Mazowszu i Podlasiu jest to już gatunek bardzo rzadki. Chroniony w większości parków narodowych, szczególnie położonych na południu i zachodzie Polski jak Bieszczadzki, Drawieński, Gorczański, Gór Stołowych, Karkonoski, Magurski, Ojcowski, Pieniński, Tatrzański, Ujścia Warty, Woliński. Poza tym notowany w wielu rezerwatach przyrody obejmujących strumienie i potoki.


Dolny Śląsk stanowi jeden z głównych terenów w kraju obejmujących zwarty zasięg. Największe zagęszczenie stanowisk notowane jest w Sudetach, gdzie lepiężnik występuje praktycznie we wszystkich pasmach i dolinach górskich, od Pogórza Izerskiego na zachodzie poprzez Sudety Zachodnie, Środkowe i Wschodnie aż po granicę województwa. Poza tym wiele stanowisk występuje także na nizinie, w Borach Dolnośląskich, na Nizinie Śląskiej, w dolinie Odry, dolinie Baryczy oraz na terenach Wału Trzebnickiego. Chroniony w obu dolnośląskich parkach narodowych a także wielu rezerwatach przyrody, m.in. Błyszcz, Jaskinia Niedźwiedzia, Przełomy pod Książem, Stawy Milickie, Uroczysko Wrzosy, Wąwóz Lipa, Wąwóz Siedmicki.

Gatunek o szerokim spektrum siedliskowym, jednak zawsze muszą to być siedliska wilgotne. Preferuje stanowiska jasne lub nasłonecznione, rzadko półcieniste, przeważnie występuje na glebach żyznych, m.in. mady, gleby gliniaste i ilaste a także ziemie torfowe, gleby próchniczne i okresowo podmakające. Występuje głównie w bezpośrednim sąsiedztwie cieków i zbiorników wodnych, takich jak brzegi potoków, źródliska, wilgotne łąki, młaki a także ziołorośla, zarośla wierzbowe i widne łęgi olchowe, topolowe i jesionowe. Notowany także na terenach antropogenicznych, głównie rowy melioracyjne, brzegi stawów rybnych oraz  Jest rośliną charakterystyczną dla zespołu podagrycznika i lepiężnika różowego Phalarido-Petasitetum hybridi. Często tworzy jednogatunkowe ziołorośla na powierzchniach kilkunastu lub kilkudziesięciu metrów kwadratowych.