Wawrzynek wilczełyko

Wawrzynek wilczełyko

11 stycznia 2018 Wyłączono przez admin

WAWRZYNEK WILCZEŁYKO (Daphne mezereum)


Gatunek szeroko rozpowszechniony w większej części Europy, sięgając na wschód po Azję Mniejszą, Ałtaj, Kaukaz i zachodnią Syberię. W Polsce populacje rozlokowane są głównie w pasie północnym i południowym (Mazury, Pomorze, Podlasie, Śląsk, Małopolska i Lubelszczyzna). Na obszarze Wielkopolski, Mazowsza i województwa łódzkiego jest znacznie rzadszy. Największe skupiska stanowisk notowane są głównie na terenach wyżynnych i górskich. Najwyżej położona krajowa populacja zlokalizowana jest z Miedzianego w Tatrach Wysokich. Część stanowisk chroniona w większości parków narodowych, w bardzo wielu leśnych rezerwatach przyrody a także na obszarach Natura 2000.

Na Dolnym Śląsku liczny, z czego najwięcej stanowisk notuje się w Sudetach, głównie Góry i Pogórze Kaczawskie, Góry i Pogórze Orlickie, Rudawy Janowickie, Góry Sowie, Masyw Śnieżnika, Góry Bardzkie i Rudawy Janowickie. W pozostałych pasmach rzadszy. Na nizinie liczba stanowisk maleje ku północy, z czego największe zagęszczenie odnotowuje się w Dolinie Odry oraz w dolinach jej głównych dopływów (Widawa, Oława, Kaczawa, Jezierzyca, Barycz i Bystrzyca). Chroniony we wszystkich parkach krajobrazowych, w obu parkach narodowych (Karkonoskim i Gór Stołowych) oraz na obszarze większości leśnych rezerwatów przyrody, z czego większe populacje odnotowano na terenie rezerwatu Uroczysko Wrzosy, Buki Sudeckie, Góra Miłek i Muszkowicki Las Bukowy. Poza obszarami chronionymi, duże stanowiska są lokalizowane w Dolinie Kleśnicy, na Bukowej Górze koło Grudna, Wapnikach, w Dolinie Jawornika i w Dolinie Bystrzycy Dusznickiej.

Gatunek typowo leśny preferujący stanowiska jasne lub półcieniste o wilgotnym i chłodnym mikroklimacie. Preferuje gleby żyzne, mineralno-próchnicze zasobne w humus. Przeważnie o odczynie obojętnym lub zasadowym, rzadziej kwaśnym. Poziom wilgotności podłoża także jest zróżnicowany, krzew ten występuje na płaskich, podmokłych i bagiennych obszarach jak i na suchawych, stromych górskich zboczach. Spotykany w bardzo szerokim spektrum siedliskowym, gdzie notowany jest w większości typów lasów liściastych (żyzne buczyny, kwaśne buczyny, dąbrowy, łęgi, olsy, grąd środkowoeuropejski), zarówno form górskich jak i nizinnych. Rzadziej spotykany w lasach mieszanych, borach iglastych czy w zaroślach. Jest to gatunek charakterystyczny dla europejskich eutroficznych i mezotroficznych lasów liściastych z rzędu Fagetalia. 

Gatunek objęty ochroną częściową, w latach 1946-2014 podlegał ochronie ścisłej. Do głównych zagrożeń należy nieracjonalna gospodarka leśna powodująca niszczenie siedlisk, zmiany świetlne czy obniżanie poziomu wód gruntowych. Ten ostatni czynnik jest szczególnie zauważalny w wilgotnych typach lasów liściastych jak łęgi i olsy, gdzie gęsta sieć rowów melioracyjnych skutecznie osusza tego typu lasy powodując zanikanie stanowisk wawrzynka. Z innych czynników zagrażających lokalnym populacjom jest wykopywanie krzewów do przydomowych ogródków ze względu na wybitnie dekoracyjne kwiaty i owoce. Część egzemplarzy zamiera po przesadzeniu albowiem jest to gatunek wrażliwy na niszczenie systemu korzeniowego i nagłe zmiany w parametrach siedliskowych. Warto zaznaczyć, iż w sklepach ogrodniczych można bez problemu kupić osobniki wawrzynka pochodzące z legalnych upraw.