Zaraza przytuliowa

Zaraza przytuliowa

12 kwietnia 2020 Wyłączono przez admin

Zaraza przytuliowa (Orobanche caryophyllacea)


Zarazowate (Orobanchaceae)

Okres kwitnienia: V-VI

Gatunek notowany w Europie, Azji oraz w Afryce Północnej. Rozproszone stanowiska występują od Maroka, poprzez Algierię, płw. Iberyjski, zachodnią Europę (Francja, Niemcy, Wielka Brytania, Niemcy), kraje środkowoeuropejskie, płw. Bałkański i dalej rozpościerając się na południową i środkową Rosję, kraje Kaukazu, Azję Środkową aż do Chin. W Polsce gatunek rzadki. Ze względu na efemeryczny charakter wielu populacji (pojawianie się i znikanie w przeciągu kilku lat) wiele stanowisk ma charakter historyczny lub ich status podlega obecnie zmianom. Gatunek jest najczęściej notowany w pasie wyżyn południowej Polski (Wyżyna Śląsko-Krakowska, Wyżyna Małopolska, Wyżyna Lubelsko-Lwowska), na Podkarpaciu oraz w zachodniej części Pomorza Zachodniego (Wolin, Dolna Odra, Puszcza Bukowa). Poza tym pojedyncze i rozproszone stanowiska notowane są w Sudetach, na Dolnym i Górnym Śląsku oraz na terenach dolnej Wisły. Chroniony w kilku rezerwatach przyrody chroniących murawy kserotermiczne, m.in. Skarpa Dobużańska k. Dobużek.

Na Dolnym Śląsku jest to gatunek rzadki, który występował głównie we wschodniej części Sudetów i jego Przedgórza: Masyw Ślęży, Wzgórza Niemczańskie, Wzgórza Strzelińskie i Góry Złote. Poza tym notowany wzdłuż doliny Odry na wysokości Wrocławia, Lubiąża i Głogowa. Ze względu na częste pojawianie się i zanikanie populacji brak jest obecnie danych o aktualnym zasięgu gatunku w województwie. Największe aktualnie istniejące stanowisko stwierdzono w północno-wschodniej części Masywu Ślęży, koło czynnego kamieniołomu Nasławice.


Gatunek preferuje tereny otwarte, silnie nasłonecznione o glebie umiarkowanie wilgotnej lub suchej, luźnej i przepuszczalnej, często z dużym udziałem rumoszu skalnego. Występuje na różnego typu niskich i luźnych murawach, m.in. murawach kserotermicznych, kwiecistych murawach napiaskowych lub murawach bliźniczkowych, często także na ubogich łąkach kośnych lub nieużytkach. Generalnie rośnie tam, gdzie występuje roślina żywicielska, tj. gatunki z rodzaju przytulia lub inne gatunki z rodziny marzanowatych. W latach 2004-2014 roślina objęta była ochroną ścisłą, od 2014 r. przeniesiona do ochrony częściowej. Ze względu na rzadkość występowania, przytulia została zakwalifikowana wg polskiej czerwonej listy roślin do kategorii VU (narażony). Do głównych zagrożeń należy zanik siedlisk z powodu naturalnej sukcesji leśnej lub celowego zalesiania, zaorywanie muraw pod pola uprawne lub eutrofizacja siedlisk i związanie z tym wypieranie przez gatunki ekspansywne.