Zawilec żółty

ZAWILEC  ŻÓŁTY (Anemone ranunculoides)

Jaskrowate (Ranunculaceae)

Okres kwitnienia: III-V

Wygląd:

Występowanie: Rozpowszechniony w całej Europie, od Wysp Brytyjskich po Ural. Poza tym notowany na obszarach okalających kontynent (zachodnia Azja, Kaukaz, Azja Mniejsza). W Polsce rozpowszechniony na całym obszarze, z czego najpospolitszy głównie na południu i zachodzie kraju (m.in. Karpaty, Sudety, Pomorze Zachodnie, centralna Wielkopolska). W Tatrach rozpowszechniony w reglu dolnym i górnym, bardzo rzadko w piętrze kosówki.

Na Dolnym Śląsku średnio częsty, zarówno na nizinie jak i w górach. W Sudetach odnotowany we wszystkich pasmach, z czego najpospolitszy jest w Kotlinie Kłodzkiej (Pasmo Krowiarki, Śnieżnicki Park Krajobrazowy) oraz w Górach i na Pogórzu Kaczawskim. Odnotowany w licznych rezerwatach i innych obszarach chronionych (Wąwóz Siedmicki, Góra Miłek, Puszcza Śnieżnej Białki, Góra Zamkowa, Wąwóz Lipa) oraz w większości sudeckich parków krajobrazowych (m.in. Dolny Bobru, Rudawskim, Ślężańskim, Sudetów Wałbrzyskich, Książańskim).

Środowisko: Gatunek leśny, charakterystyczny dla mezo- i eutroficznych lasów liściastych, głównie dębowych, bukowych ale spotykany także w zaroślach, krzewowiskach i lasach mieszanych. Bardzo rzadko odnotowywany w lasach iglastych. Preferuje stanowiska jasne do półcienistych. Ma szeroki zakres tolerancji w przypadku gleby, jednak najczęściej można go spotkać na terenach wilgotnych na podłożu gliniastym (gliny piaszczyste, utwory pylaste) o żyznej i grubej warstwie ściółki.

Opis ogólny: Roślina nie podlega ochronie gatunkowej. Jest wprawdzie rzadsza od zawilca gajowego, jednak na tyle częsta by nie groziło jej wyginięcie. Stanowi składnik wczesnowiosennych kwiatowych dywanów jakie zakwitają w lasach przed wypuszczeniem liści przez drzewa, często w towarzystwie pokrewnego gatunku jakim jest zawilec gajowy. Z powodu dość wczesnego okresu wegetacji, roślina wytworzyła oryginalne przystosowanie, chroniące przed wiosennymi przymrozkami. Mianowicie w momencie zmrożenia ziemi nocą i o poranku, zielone części rośliny (młode, delikatne blaszki liściowe) są chronione przez ich własne ogonki, które zginają się i sztywnym kolankiem przeciskają się przez zmarzniętą ziemię i „ciągną” za sobą blaszkę liściową.

Podobnie jak wszystkie zawilce, posiada trujące glikozydy, m.in. ranunkulinę. Powoduje ona podrażnienie błon śluzowych, mdłości, podrażnienia skóry, wymioty i biegunki.