Cenne Tereny w gminie Wińsko
26 kwietnia 2020Gmina Wińsko obejmuje północną część powiatu wołowskiego stanowiąc mało znany obszar o wielkim potencjale turystyki przyrodniczej. Region ten rozciągnięty jest pomiędzy Odrą a Wałem Trzebnickim, granicząc z Doliną Baryczy od północy. To właśnie rozreklamowana i wszystkim dobrze znana Barycz przyćmiewa gminę Wińsko z jej niewykorzystanym potencjałem przyrodniczym.
Sama gmina rozpościera się na trzech krainach geograficznych o zupełnie odmiennym charakterze. Na zachodzie mamy Obniżenie Ścinawskie, którego najważniejszym elementem jest dolina Odry z nieliczonymi starorzeczami i zakolami. W regionie tym szczególnie wyróżniają się zbiorniki ze stanowiskami kotewki oraz lęgowiskami ptactwa wodnego. Środkową część zajmują Wzgórza Trzebnickie osiągające tutaj swoją północną granicę. Jest to seria dziesiątek mniejszych i większych wzniesień, obejmujących ponad połowę powierzchni gminy. To tu koncentruje się także największy areał lasów z licznymi stanowiskami chronionych roślin jak wawrzynek, lilia złotogłów i widłaki. Północno-wschodnia część gminy opada ku Kotlinie Żmigrodzkiej, gdzie najważniejszym elementem jest dolina Łachy z jej dopływami. Obszar ten jest najlepiej reprezentowany przez liczne siedliska łąk i muraw oraz ostoi gatunków naturowych: susłów, koziorogów i kumaków.
Obecnie gmina ma bardzo skromną listę chronionych obszarów. Nie powołano tutaj żadnego rezerwatu przyrody a jedynie jeden maleńki użytek ekologiczny Głębowice o powierzchni 0,64 ha. W systemie sieci Natura 2000 istnieją tu obecnie trzy obszary, z czego tylko dwa pełnią istotną rolę: Dolina Łachy oraz Łęgi Odrzańskie. Trzeci obszar, Dębiańskie Mokradła, obejmuje bardzo niewielki fragment w południowej części gminy. Poza tym jest tu także seria pomników przyrody, które jednak chronią pojedyncze obiekty, nie zaś całe powierzchnie z całym przyrodniczym bogactwem. W północno-wschodniej części istnieje seria społecznych rezerwatów przyrody PTPP Pro Natura. Są to jednak nieoficjalne obszary będące terenami pod zwierzchnictwem organizacji ekologicznej, nie zaś oficjalnymi jednostkami utworzonymi przez organy lub instytucje państwowe. Samym rezerwatom ProNatura zostanie poświęcony osobny artykuł.
Obecnie w gminie wytypowano kilkadziesiąt mniejszych i większych obszarów proponowanych do objęcia ochroną jako użytki ekologiczne bądź też jako rezerwaty przyrody. Wiele z nich figuruje w propozycjach od niemal 3 dekad (tj. od lat 90. XX wieku) i zapewne nieprędko doczekamy się ich realizacji. Powołanie systemu Natura 2000 niemal całkowicie zahamowało rozwój innych form ochrony (użytki, rezerwaty, parki krajobrazowe), a znaczna część wymienionych tu obiektów leży w obrębie któregoś z obszarów Natura 2000. Miejsca leżące poza obszarami Natura 2000, zapewne nie doczekają się w najbliższej przyszłości objęcia ochroną ze względu na powszechną niechęć do powoływania tego typu obiektów przez samorządy oraz Lasy Państwowe. Mimo wszystko, poniżej prezentujemy najciekawsze obszary wytypowane przez gminę Wińsko do objęcia ochroną.
PROJEKTOWANE UŻYTKI EKOLOGICZNE
Buszkowickie Starorzecza – teren obejmuje prawobrzeżne stare koryto Odry na południowy-zachód od wsi Buszkowice Małe. Stanowi serię kilku małych zbiorników wodnych z bogatą roślinnością. Ważna ostoja dla lokalnej populacji płazów i ptactwa wodnego.
Garnierówka – projektowany użytek położony jest ok. 1,2 km na północ od miejscowości Głębowice, pomiędzy zbiornikiem Duży Staw i obszarem społecznego rezerwatu przyrody PTPP ProNatura „Colin”. Obejmuje oddział 63 h, leśnictwa Głębowice. Jest to teren śródleśnego oczka wodnego stanowiącego miejsce rozrodu rzekotki drzewnej oraz lęgowisko żurawia i wodnika. Brzegi porośnięte są roślinnością szuwarową, trzcinowiskiem oraz zaroślami wierzby stanowiąc ważną ostoję dla lokalnej fauny płazów, owadów i ptactwa wodno-błotnego. Na brzegach występują dorodne, kilkusetletnie dęby o wymiarach pomnikowych. Teren silnie zarośnięty bez wytyczonych dróg. Od zachodniej strony biegnie ścieżka dydaktyczna „Żurawie Siedliska”, która istnieje tylko na mapach, w terenie nie istnieją żadne oznaczenia ani tablice dydaktyczne. Teren jest częściowo chroniony ze względu na ulokowanie w granicach obszaru Natura 2000 Dolina Łachy.
Grąd nad Niecieczną – niewielki teren ulokowany nad Niecieczą pomiędzy Orzeszkowem a Krzelowem, w oddziale leśnym 2 k, 1, m, n, o, leśnictwa Orzeszków oraz na innych działkach poza gruntami nadleśnictwa. Obejmuje mozaikę lasów i łąk o wysokiej różnorodności biologicznej z wieloma gatunkami chronionymi lub rzadkimi, m.in. kosaciec syberyjski, konwalia majowa i wilczomlecz błotny.
Kokoszka – niewielki obszar ulokowany w oddziale leśnym 122 c w leśnictwie Głębowice obejmującym śródleśne oczko wodne o powierzchni 0,32 ha. Ważne miejsce lęgowe kokoszki oraz godowe ropuchy szarej.
Konarska Młaka – niewielki obszar łąkowo-błotny ulokowany na zachód od wsi Konary, tuż przy drodze gminnej 334 i na granicy z parkiem krajobrazowym. Obejmuje niewielkie torfowisko źródliskowe otoczone trzcinowiskiem i szuwarami, stanowiąc ważną ostoję dla lokalnej bioróżnorodności, w tym miejsce bytowania płazów.
Koziorogi – niewielki obszar ulokowany około 0,5 km na południowy-wschód od miejscowości Aleksandrowice. Obejmuje śródpolne moczary z serią niewielkich oczek wodnych oraz z przestojami wiekowych dębów o wymiarach pomnikowych. Miejsce stanowi ważną ostoję dla lokalnych populacji płazów, jest to także istotne stanowisko chronionego gatunku chrząszcza, kozioroga dębosza, od którego nazwano projektowany obszar.
Kozowski Łużok – teren położony na południe od miejscowości Kozowo, w oddziale 53 l (wg map geoportalu oddział 1mx), leśnictwa Krzelów o powierzchni 0,54 ha. Obejmuje śródleśne oczko wodne porośnięte trzciną, zaroślami wierzbowymi i inną roślinnością wodno-błotną, stanowiące ważne miejsce lęgowe żurawia oraz godowisko ropuchy szarej. Brzegi oczka porośnięte są młodymi wierzbami, olchami i topolami a także dorodnymi okazami dębów.
Leopoldów – ulokowany w oddziale leśnym 11A w leśnictwie Stryjno. Obejmuje śródleśne oczko wodne na etapie zarastania przez trzciny i roślinność szuwarową. Ważne miejsce lęgowe żurawia oraz godowisko żaby moczarowej.
Listera – teren położony jest około 300 m na południe od ostatnich zabudowań wsi Czaplice, granicząc od wschodu z drogą gminną i stanowi fragment lasu w oddziale 62 a, b, c, leśnictwa Głębowice. Obejmuje cenne siedliska leśne, przede wszystkim żyzny grąd środkowoeuropejski i wilgotny łęg jesionowo-olszowy ze stanowiskiem chronionej listery jajowatej, śnieżyczki przebiśnieg i bluszczu pospolitego. Drzewostan stanowi mozaikę gatunkową, na którą składają się głównie dęby szypułkowe, graby pospolite, jesiony wyniosłe, olsze czarne, lipy drobnolistne i buki pospolite. W 2009 r. okolicę nawiedziły silne burze, które częściowo przerzedziły drzewostan. Obecnie miejsce jest przykładem na naturalne odradzanie się lasu po przejściu nawałnicy. Teren silnie zarośnięty bez wytyczonych dróg. Z cennej fauny, odnotowano tu ślady bytowania wodnika i kumaka nizinnego. Teren jest częściowo chroniony ze względu na ulokowanie w granicach obszaru Natura 2000 Dolina Łachy.
Lonicera – niewielki obszar zalesień ulokowanych na końcu ul. Słonecznej w miejscowości Wińsko, przynależne do oddziału leśnego 1 j, 2 a,b i 207 t,w; nadleśnictwa Wołów, obręb Wińsko. Proponowany użytek obejmowałby niewielkie wyniesienie terenu ze śladami starych wyrobisk piachu, które są obecnie porośnięte lasem ze stanowiskiem wiciokrzewu pomorskiego, barwinka pospolitego oraz chronionej listery jajowatej. Drzewostan buduje głównie dąb bezszypułkowy i sosna pospolita z niewielkim udziałem robinii akacjowej, świerka pospolitego i brzozy brodawkowatej. Podszyt składa się na pospolite gatunki lasów mieszanych i zakrzewień jak jarzębina pospolita, czeremcha zwyczajna, kruszyna pospolita, dereń świdwa i bez czarny. Miejsce żerowania nocka dużego. Sama nazwa użytku nawiązuje do botanicznej nomenklatury rodzaju wiciokrzew (Lonicera).
Moczar – obszar ulokowany w środku większego kompleksu leśnego w połowie drogi pomiędzy miejscowościami Smogorzówek i Nieszkowice, w oddziale leśnym 136 n,p leśnictwa Smogorzów. Całość obejmuje śródleśne bagno porośnięte roślinnością, stanowiące miejsce lęgowe żurawia. Drzewostan naokoło bagna buduje głównie dąb szypułkowy i sosna pospolita z niewielkim udziałem olchy czarnej i brzozy brodawkowatej. Podszyt składa się z krzewów tarniny, głogu, kruszyny i młodych drzewek brzozowych. W sąsiednim oddziale niewielki fragment lasu proponowany jest do objęcia ochroną jako użytek ekologiczny Relikt.
Molinia – niewielki fragment ulokowany na południowy-zachód od miejscowości Wińsko, na granicy lasu przy oddziale leśnym 207 nadleśnictwa Wołów, obręb Wińsko. Obejmowałby wilgotną łąkę trzęślicową ulokowaną pomiędzy polami uprawnymi, która po zewnętrznych fragmentach porośnięta jest zakrzaczeniami i zaroślami tarniny, głogu, wierzby i bzu czarnego. Całość stanowi ważny fragment dla zachowania bioróżnorodności oraz pełni lokalną ostoję dla flory i fauny. Sama nazwa użytku nawiązuje do łacińskiej nomenklatury opisującej łąki trzęślicowe (Molinion).
Odrzańskie Ramię – niewielki i wąski obszar obejmujący oddział 237 c leśnictwa Krzelów wraz z przyległymi łąkami i starorzeczem. Całość położona jest pomiędzy rzeką i wałem przeciwpowodziowym na wysokości miejscowości Przyborów, jest częściowo chroniony w ramach obszaru Natura 2000 Łęgi Odrzańskie. Omawiany obiekt stanowi ślepe ramię prawobrzeżnej Odry cechujące się występowaniem licznych piaszczystych skarp będących ważnym miejscem rozrodu i żerowania zimorodka.
Primula – obszar obejmuje oddział 107 b, leśnictwa Głębowice o powierzchni 2,9 ha. Teren rozciąga się wzdłuż strumienia porośniętego łęgiem jesionowo-olszowym ze stanowiskiem pierwiosnka lekarskiego. Drzewostan buduje głównie jesion wyniosły i dąb szypułkowy, przy niewielkim udziale olchy czarnej. W podszycie dominują kępy jeżyny, maliny oraz czeremchy i głogu. Proponowana nazwa użytku „Primula” jest bezpośrednią kalką botanicznej nazwy rodzaju pierwiosnek (Primula).
Przytulia – obszar ulokowany na południe od miejscowości Trzcina Wołowska, stanowi część oddziału leśnego 113 b, leśnictwa Głębowice o powierzchni 15,04 ha. Obejmuje szczytowe partie Wyniosłego Wzgórza (173 m n.p.m.) porośnięte borem świeżym ze stanowiskiem chronionego widłaka goździstego i rzadkiej przytuli okrągłolistnej. Drzewostan składa się głównie z sosny zwyczajnej, przy niewielkim udziale dębu szypułkowego.
Relikt, – obszar ulokowany w środku większego kompleksu leśnego w połowie drogi pomiędzy miejscowościami Smogorzówek i Nieszkowice, w oddziale leśnym 135 i, leśnictwa Smogorzów o powierzchni 3,17 ha. Całość obejmuje fragment boru świeżego ze stanowiskiem chronionego widłaka jałowcowatego. Drzewostan buduje głównie sosna zwyczajna, z niewielkim udziałem dębu i brzozy, które tworzą także warstwę podszytu. W sąsiednim oddziale niewielki fragment lasu proponowany jest do objęcia ochroną jako użytek ekologiczny Moczar.
Rogal Iwna – niewielki obszar ulokowany na prawym brzegu Odry, na zachód od drogi gminnej łączącej miejscowość Iwno i Przyborów, częściowo chronione w obiektu Natura 2000 Łęgi Odrzańskie. Całość obejmuje zalesienia w oddziale 236 p, leśnictwa Krzelów a także starorzecze Odry porośnięte trzciną i inną roślinnością wodno-błotną z wieloma gatunkami rzadkimi lub chronionymi, m.in. grążel żółty, grzybienie białe a także kotewka orzech wodny. Na wywyższeniach brzegów występują kępy konwalii majowej oraz stanowiska bluszczu pospolitego porastającego pnie drzew. Miejsce lęgowe kokoszki i błotniaka stawowego.
Skarpa Młoty – niewielki obszar na południe od miejscowości Młoty, jest to wąski pas nie użytkowanej skarpy ciągnącej się wzdłuż gminnej drogi 334. Obejmuje niskie, silnie nasłonecznione murawy, w tym murawy napiaskowe ze stanowiskami kocanki piaskowej i goździka kropkowanego. Teren jest silnie zagrożony przez liczne czynniki, jak naturalna sukcesja leśna i negatywny wpływ intensywnego rolnictwa w bezpośrednim sąsiedztwie wąskie pasa muraw (kontakt ze środkami ochrony roślin, spływ nawozów sztucznych). Jest to ważna ostoja lokalnej entomofauny, głównie motyli dziennych z rodziny kraśnikowatych a także prostoskrzydłych.
Stara Odra – obszar ulokowany na prawobrzeżnej części Odry na wysokości wsi Małowice. Jest to silnie wijące się, długie na 1,5 km starorzecze Odry, przecięte w południowej części trakcją kolejową. Miejsce porośnięte mozaiką siedlisk wodno-błotnych, w tym szuwary, trzcinowiska i zarośla wierzbowe. Ze względu na ulokowanie pośród rozległych pól uprawnych, jest to ważna ostoja dla zachowania lokalnej bioróżnorodności, szczególnie płazów i ptactwa wodnego.
Stoplamek – niewielki obszar ulokowany około 0,5 km na południowy-wschód od miejscowości Aleksandrowice. Obejmuje śródpolne wilgotne łąki, w tym łąki trzęślicowe ze stanowiskiem kukułki szerokolistnej. Nazwa proponowanego użytku odwołuje się do drugiej wersji wersji rodzajowej rosnących tu storczyków, mianowicie nazwy stoplamek.
Trytony – kompleks śródleśnych oczek wodnych, leżących w oddziale 100 d, g leśnictwa Głębowice. Obejmuje serię śródleśnych oczek stanowiących miejsce bytowania i rozrodu traszki zwyczajnej. Pomiędzy zbiornikami występują drzewostany składające się głównie z brzozy brodawkowatej, dębu szypułkowego, sosny zwyczajnej i jesionu wyniosłego. Proponowana nazwa użytku „Trytony” odwołuje się do jednej z potocznych nazw jakimi określa się traszki, zaś samo słowo zaczerpnięte zostało z mitologii greckiej.
Trzcinicki Łęg – niewielki obszar ulokowany około 1 km na zachód od miejscowości Głębowice, obejmuje śródpolne zadrzewienia w oddziale leśnym 82 b, leśnictwa Głębowice. Całość porasta łęg jesionowo-olszowy, którego drzewostan buduje jesion wyniosły, olsza czarna, brzoza brodawkowata i topola biała. Podszyt składa się z kęp leszczyny pospolitej, derenia świdwy, bzu czarnego, kaliny koralowej i trzmieliny zwyczajnej. W runie odnotowano stanowiska rzadkiej i chronionej śnieżycy wiosennej, natomiast w koronach drzew stwierdzono miejsca lęgowe dzięcioła średniego. Całość ulokowana jest na obszarze rezerwatu społecznego PTPP ProNatura „Ruskie Łąki” oraz jednocześnie na terenie Natura 2000 Dolina Łachy.
Winka – obejmuje południową część oddziału 107 a, leśnictwa Głębowice o powierzchni 3,65 ha. Teren porasta grąd środkowoeuropejski ze stanowiskiem barwinka pospolitego a także gatunków grądowych jak zawilec gajowy, groszek wiosenny i ziarnopłon wiosenny. Drzewostan składa się głównie z dębu, jesionu oraz olchy, lipy i grabu. W podszycie dominują kępy leszczyny, jarzębiny, głogu i kruszyny. Proponowana nazwa użytku „Winka” jest spolszczoną wersją botanicznej nazwy rodzaju barwinek (Vinca).
Żurawiec – obejmuje oddział 58 d, leśnictwa Głębowice. Obejmuje fragmenty dobrze wykształconego olsu charakteryzującego się budową kępkową. Ważne miejsce lęgowe żurawia oraz stanowisko rzadkiej w gminie okrężnicy bagiennej. Teren jest częściowo chroniony ze względu na ulokowanie w granicach obszaru Natura 2000 Dolina Łachy.
Oprócz wyżej wymienionych w spisach można natrafić na kilka pozycji o bardzo skąpych informacjach. Ze względu na brak jednoznacznej lokalizacji, nie można było odnaleźć owych propozycji w terenie. Są to:
- Kopie – obszar wilgotnych łąk
- Budki – stare koryto rzeki Odry
- Lok u Stelli – na południe od wsi Czaplice
- Wińskie Grzbiety – szczyty morenowych grzbietów wraz z pozostałością starej żwirowni
PROJEKTOWANE REZERWATY PRZYRODY
Baszyn – proponowany rezerwat leśno-florystyczny o powierzchni 4,94 ha, położony około 2 km na zachód od wsi Baszyn w oddziale leśnym 188 f w leśnictwie Wińsko. Teren obejmuje morenowe zbocze porośnięte borem sosnowym z bogatym stanowiskiem jałowca pospolitego. Drzewostan składa się głównie z sosny zwyczajnej przy niewielkim udziale dębu szypułkowego. Podszyt bardzo dobrze rozwinięty jednak ubogi gatunkowo, w którym występuje czeremcha, brzoza a także młode drzewka dębowe i sosnowe. Runo porastają pospolite gatunki boru iglastego jak trzcinnik piaskowy, borówka czarna, śmiałek pogięty, pszeniec leśny oraz mchy i paprocie. Dodatkowo w północnej części (na granicy oddziałów) ulokowany jest głaz narzutowy będący pomnikiem przyrody. Dojście do oddziału leśnego jest dosyć łatwe, niestety sam oddział nie posiada żadnych wytyczonych dróg i należy poruszać się po gęsto zarośniętym lesie.
Domanicki Bór – proponowany rezerwat leśno-florystyczny, położony 1 km na południe od wsi Domanice (oddziały 162 d i 165 k w leśnictwie Wińsko). Celem jego utworzenia była ochrona boru świeżego z dużym udziałem brzozy oraz stanowiskiem dziewięćsiłu bezłodygowego.
Jezierzyca – proponowany rezerwat wodny o powierzchni 30 ha obejmujący 8 km biegu rzeki Jezierzyca, między Kretowicami a Orzeszkowem, wraz z fragmentami lasów łęgowych (fragment Jezierzycy przepływający przez oddziały 9, 10, 14, 17-29 w leśnictwie Orzeszków). Rezerwat zaproponowany w celu ochrony ekosystemu semi-naturalnego biegu rzeki Jezierzycy wraz ze średniowiecznym grodziskiem. Ten fragment Jezierzycy reprezentuje doskonale wykształcony typ siedliska przyrodniczego 3260 w formie rzeki nizinnej o swobodnym przepływie i typowych procesach geomorfologicznych (skarpy brzeżne, meandry) oraz o typowej dla siedliska roślinności. W otoczeniu występują fragmenty łęgów olchowo-jesionowych oraz grąd. Jest to jedno z niewielu stanowisk kopytnika pospolitego na terenie Parku. Poza tym na brzegach stwierdzono występowanie wawrzynka wilczełyko, listery jajowatej i paprotki zwyczajnej. Jest to także miejsce bytowania bobra europejskiego.
Leśniczówka – proponowany rezerwat leśno-florystyczny o powierzchni 10,37 ha, położony 1 km na południe od wsi Trzcinica (fragmenty oddziałów 112, 115 i 116 w leśnictwie Głębowice). Celem utworzenia była ochrona grądów na stromym stoku Wzgórz Trzebnickich wraz ze stanowiskami gatunków rzadkich lub chronionych, m.in. przylaszczka wiosenna, pierwiosnka lekarska, kalina koralowa, kruszyna pospolita, bluszcz zwyczajny oraz rzadki w gminie gnieźnik leśny. Miejsce żerowania nietoperzy, w tym mopka. Obszar porasta m.in. kwaśna dąbrowa z dorodnymi okazami dębu szypułkowego i buka pospolitego z domieszką sosny zwyczajnej. Najcenniejszym siedliskiem jest grąd środkowoeuropejski z bogatym drzewostanem dębowym, lipowy, grabowym i bukowym. Podszyt dobrze rozwinięty, składa się z krzewów leszczyny, kruszyny, głogu, bzu czarnego i młodych drzewek wcześniej wymienionych gatunków.
Moczydlnica – proponowany rezerwat leśny o powierzchni 30 ha, stanowiący naturalny las liściasty (poza gruntami w zarządzie Nadleśnictwa Wołów). Teren obejmuje dawne założenia parkowe ulokowane w północno-zachodniej części wsi Moczydlnica Klasztorna. W większości jest to miejsce o wysokim poziomie naturalności z licznymi wiekowymi drzewami stanowiącymi miejsce żerowania i bytowania chrząszczy naturowych (kozioróg dębosz, pachnica dębowa). Południowa część obejmuje żyzny i wilgotny drzewostan naturalizujący się w kierunku łęgu olchowego z bogatym runem leśnym (marzanka wonna, kokoryczka wonna, rzeżucha gorzka, szczyr trwały, zawilec żółty i gajowy). Część północną porasta las grądowy z wieloma wiekowymi i dorodnymi drzewami, w tym okazy buków, lip i dębów o wymiarach pomnikowych. Podszyt i runo bardzo dobrze wykształcone (derenie, czeremchy, wiśnie ptasie, głogi, kokoryczki, konwalie, jasnoty, gajowce, kopytniki etc.). Na dawnych założeniach parkowych kilka drzew objęto ochroną jako pomniki przyrody (3 dęby i jeden buk), niestety drzewa nie są oznaczone odpowiednimi tablicami.
Naroków – proponowany rezerwat leśny o powierzchni około 50 ha, zlokalizowany 0,5 km na północny-zachód od wsi Naroków (oddziały 4-6 w leśnictwie Stryjno). Celem utworzenia rezerwatu było zachowanie wielogatunkowych, żyznych lasów liściastych Wzgórz Trzebnickich, o wysokim stopniu naturalności ze stanowiskiem rzadkiej w gminie popielicy szarej oraz miejscem gniazdowania bociana czarnego (część pododdziałów stanowi strefę całoroczną i okresową). Teren porasta głównie grąd środkowoeuropejski, którego drzewostan stanowią niemal 100-letnie drzewa z gatunków buk pospolity, dąb szypułkowy, grab pospolity, jesion wyniosły i lipa drobnolistna z mniejszym udziałem klonu jawora, sosny zwyczajnej i olchy czarnej. Poza tym fragmentami występują tu płaty żyznej buczyny niżowej ze 120 letnim drzewostanem bukowym przy niewielkim udziale innych drzew (olcha, dąb, jesion). W oddziale 6h rosną dwa pomnikowe dęby szypułkowe. Niestety wschodnia część projektowane rezerwatu została silnie przetrzebiona przez gospodarkę leśną. Widoczne są liczne rębnie gniazdowe zaburzające ciągłość siedlisk oraz zniekształcające drzewostan.
Przyborowski Meander – proponowany rezerwat florystyczny o powierzchni około 10 ha, obejmujący stare koryto prawobrzeżnej części Odry, okalające od zachodu wieś Przyborów (poza gruntami w zarządzie Nadleśnictwa Wołów), jest częściowo chronione w ramach obszaru Natura 2000 Łęgi Odrzańskie. Obiekt porośnięty jest bogatą roślinnością szuwarową, brzegową oraz trzcinowiskami. Wokół brzegów występują liczne dorodne drzewa stanowiące miejsce żerowania kozioroga i miejsce lęgowe dla okolicznego ptactwa. Projektowany rezerwat jest także istotną ostoją dla dużej populacji chronionej kotewki orzech wodny (jedna z największych populacji w województwie) a także dla skrajnie rzadkiego pszeńca grzebieniastego. Z innych chronionych roślin stwierdzono grzybienie białe i salwinię pływającą.
Słupski Bór – proponowany rezerwat leśno-florystyczny o powierzchni około 13 ha, położony 1,5 km na południowy-zachód od wsi Słup (część oddziałów 217 i 218 w leśnictwie Krzelów). Celem utworzenia była ochrona fragmentu boru świeżego i kwaśnej dąbrowy ze stanowiskiem widłaka jałowcowatego. Drzewostan buduje głównie dąb szypułkowy i sosna pospolita z niewielkim udziałem innych drzew jak świerk pospolity, buk zwyczajny i brzoza brodawkowata. Warstwa podszytu uboga, składająca się na krzewy jarzębiny, kruszyny, głogu, bzu czarnego i młodych drzewek brzozowych oraz dębowych.
Uroczysko Krzelów – proponowany rezerwat leśno-florystyczny, o powierzchni około 17 ha, położony 2,5 km na wschód od wsi Krzelów (oddziały 222 i-j w leśnictwie Krzelów). Celem utworzenia była ochrona łęgu jesionowo-olszowego z obfitym stanowiskiem chronionego wawrzynka wilczełyko a także kępami widłaka goździstego i pomocnika baldaszkowatego. Drzewostan składa się głównie na dorodne drzewa olchy czarnej z udziałem jesionu wyniosłego, dębu szypułkowego i brzozy brodawkowatej.
Źródliska – proponowany rezerwat florystyczny o powierzchni 2,02 ha, położony 0,5 km na południowy zachód od wsi Słup (część oddziału 216A w leśnictwie Krzelów). Celem utworzenia rezerwatu była ochrona źródlisk i łęgów jesionowo-olszowych porastających obniżenie z meandrującą pośród głazów strugą Tynica.
Informacje praktyczne:
- dojazd jest bardzo zróżnicowany ze względu na liczebność obiektów. Do niektórych prowadzą lokalne drogi, inne znajdują się w środku lasu, czasem 2-4 km od najbliższej drogi. Obszary stosunkowo łatwo dostępne to m.in. większość projektowanych rezerwatów (Leśniczówka, Moczydlnica, Narodków, Źródliska) a także projektowane użytki (Skarpa Młoty, Lonicera, Listera). Niektóre obiekty są przy leśnych drogach, jednak w oddaleniu o 1-4 km od najbliższych dróg udostępnionych dla ruchu samochodowego (Winka, Primula, Przytulia, Kokoszka, Koziorogi, Relikt).
- niektóre obiekty są bardzo ciężkie do zwiedzania ze względu na gęsty gąszcz zakrzaczeń, zadrzewień i ogólnego braku jakiejkolwiek infrastruktury. Polecane tylko dla najbardziej wytrwałych. Do takowych należy m.in. Trzcinnicki Łęg, Garnierówka, Grąd nad Niecieczną.
- w Głębowicach zlokalizowana jest ścieżka edukacyjna obejmująca Garnierówkę, Listerę oraz rezerwat społeczny Colin, jednak ścieżka istnieje wyłącznie na mapach. W terenie brak jest oznaczeń oraz tablic dydaktycznych, choć ich opis można znaleźć w internecie
- w obrębie gminy Wińsko istnieje niewielka sieć obszarów chronionych w postaci jednego użytku ekologicznego (Głębowice-Korydon), a także seria rezerwatów społecznych PTPP ProNatura. Poza tym istnieje tu także sieć Natura 2000 (Dolina Łachy, Dębiańskie Mokradła i Wzgórza Warzęgowskie)
- najlepsze terminy do zwiedzania: podobnie jak z dostępnością, każdy obszar jest ciekawy w innym terminie. Tereny ciekawe wiosną to Garnierówka, Grąd nad Niecieczną, Trzcinnicki Łęg, Moczydlnica, Naroków, Leśniczówka. Miejsca godowisk płazów są warte uwagi w marcu-kwietniu (Trytony, Kumaki, Leopoldów, Kokoszka), natomiast obszary łąk oraz starorzeczy najlepiej prezentują się w czerwcu-lipcu (Molinia, Konarska Młaka, Przyborowski Meander, Kozłowski Łużok, Stara Odra). Niewielkie użytki poświęcone konkretnym gatunkom roślin są najciekawsze w okresie kwitnienia tychże roślin, tj. Winka (kwiecień), Primula (marzec/kwiecień), Przytulia (maj/czerwiec) i Stoplamek (połowa maja). Są też obiekty, które można zwiedzać w sumie przez cały sezon wegetacyjny ze względu na specyfikę najważniejszych gatunków w danym obszarze (Baszyn ze stanowiskiem jałowca i Relikt ze stanowiskiem widłaka).
