Przyroda w niemieckiej Turyngii

Turyngia to kraina historyczna i jednocześnie land ulokowany w sercu współczesnych Niemiec. Oprócz wielu wyjątkowych miejsc historycznych, region ten jest także bardzo bogaty przyrodniczo. Większość obszaru znajduje się na glebach i skałach pochodzenia wapiennego, co powoduje, że występuje tutaj bardzo wysoka bioróżnorodność. Możemy wyróżnić liczne nawapienne lasy bukowe, murawy kserotermiczne, wrzosowiska i grądy. Teren obfituje w liczne storczyki, w tym gatunki niespotykane na terenie Polski. 

W niedalekiej odległości od stolicy landu, Erfurtu, znajduje się niewielkie wzgórze Tännreisig, które zostało objęte ochroną w postaci rezerwatu przyrody o tej samej nazwie co wzgórze. Rezerwat zajmuje powierzchnię 34,9 ha chroniąc cały wachlarz cennych siedlisk, takich jak grąd środkowoeuropejski, żyzne buczyny, murawy kserotermiczne i bliźniaczyska. Spotkać tutaj można całą serię rzadkich lub chronionych roślin, takich jak sasanka wiosenna, groszek wiosenny, wawrzynek wilczełyko, pierwiosnek lekarski oraz wiele gatunków storczyków: obuwik pospolity, ozorka zielona, storczyk męski, storczyk blady, podkolan biały, dwulistnik pszczeli i listera jajowata. Na szczególną uwagę zasługuje storczyk blady, który posiada tutaj bardzo liczną populację. Miejsce jest warte odwiedzenia głównie w kwietniu i maju, kiedy kwitnie większość interesujących gatunków. Niestety wiele fragmentów, głównie muraw i stanowisk storczyka bladego, jest odgrodzonych płotem. Wiele osób jednak przekracza owe ogrodzenia aby móc z bliska zobaczyć kwitnące rośliny i zrobić im zdjęcia.

Kolejnym cennym terenem, szczególnie dla storczykarzy, jest rezerwat przyrody Dohlenstein und Pfaffenberg zajmujący powierzchnię 84,75 ha wokół wzgórz o tych samych nazwach co obszar, rozpościerając się pomiędzy miejscowościami Kahla i Seitenroda. Możemy tutaj wyróżnić całą sieć siedlisk związanych z wapiennymi glebami, wśród których najcenniejsze są murawy kserotermiczne na stromych zboczach oraz nawapienne lasy bukowe. Do najciekawszych gatunków jakie możemy tutaj spotkać należy zaliczyć m.in. dwulistniki (d. muszy, d. pajęczy oraz ich mieszańca), storczyka kukawkę, listerę jajowatą, zawilca wielkokwiatowego, sasankę wiosenną, sparcetę siewną oraz bardzo niezwykłego w wyglądzie storczyka – himantoglossum cuchnące, które w środkowych Niemczech posiada wschodnią granicę swojego zasięgu. Naukowcy zwracają uwagę, że wraz z ocieplaniem się klimatu, zasięg występowania tego gatunku ulega stopniowemu powiększaniu, jednak osobiście wątpię by klimat Polski ocieplił się na tyle, aby storczyk ten zadomowił się także i u nas.

Oprócz przedstawionych dwóch obszarów, region ma do zaoferowania znacznie ale to znacznie więcej. Istnieje tu cała sieć rezerwatów oraz obszarów Natura 2000 chroniących niezliczone stanowiska ciekawych roślin. Turyngia dzięki ciepłemu klimatowi oraz wszędobylskiemu wapieniowi jest bardzo cennym przyrodniczo regionem. Przypomina mi trochę odpowiednik naszego Ponidzia, które także stanowi swoistą mekkę przyrodniczą, szczególnie w przypadku storczyków. Region posiada bardzo liczne otwarte przestrzenie, w tym duże połacie muraw kserotermicznych, dzięki temu na terenie landu można spotkać większość przedstawicieli tej rodziny, które występują u nas plus kilka gatunków niespotykanych w Polsce z powodu zbyt niskich temperatur. Należą do nich m.in. himantoglossum, dwulistnik pajęczy a do niedawna także storczyk trójzębny i dwulistnik pszczeli. Warto wybrać się do tej części Niemiec kilka razy na przestrzeni okresu kwiecień-czerwiec, albowiem wtedy przypada szczyt kwitnienia większości tamtejszych roślin.