Bagnica torfowa
11 stycznia 2018Bagnica torfowa (Scheuchzeria palustris)
Bagnicowate (Scheuchzeriaceae)
Okres kwitnienia: V-VI
Występowanie: Gatunek holoarktyczny, występujący na półkuli północnej. Zwarty zasięg obejmuje głównie Europę północną i wschodnią od płw. Skandynawskiego (Szwecja, Norwegia), poprzez Finlandię, północną Polskę, kraje nadbałtyckie (Łotwa, Litwa, Estonia), Białoruś, północną Ukrainę i europejską część Rosji. Poza tym rozproszone stanowiska stwierdzono w pozostałej części Europy, tj. obszary górskie (Alpy, Karpaty, Sudety), płw. Kolski, Europa Środkowa (Niemcy, Czechy, Austria) a także pojedynczo w Europie Zachodniej (Francja, Holandia) i na Syberii, gdzie występuje od gór Ural po Jakucję. Oderwane stanowiska notowane są także na Dalekim Wschodzie (Delta Amuru, Sachalin, Hokkaido i północna Honsiu). Podgatunek susp. americana stwierdzona w północnej części Ameryki Północnej (Kanada, obszar Wielkich Jezior i północno-wschodnie regiony Stanów Zjednoczonych).
Stanowiska w Polsce są bardzo nierównomierne, gdzie największe skupiska odnotowano w regionach północnych i wschodnich. Głównie Pomorze Zachodnie, Pomorze Gdańskie, Warmia, Mazury, Suwalszczyzna, Polesie i Roztocze. Pojedyncze i rozproszone stanowiska znajdują się w województwie lubskim i północnej Wielkopolsce a także na Wyżynie Śląskiej, Wyżynie Małopolskiej i na Dolnym Śląsku. Najwyżej położona populacja znajduje się przy Toporowym Stawie Wyżnym w Tatrach. Bagnica jest chroniona w niektórych parkach narodowych i rezerwatach przyrody, m.in. Wigierski, Borów Tucholskich, Woliński, Drawieński, Poleski. Na Dolnym Śląsku gatunek bardzo rzadki, stwierdzony tylko na kilku stanowiskach w Borach Dolnośląskich oraz w Sudetach Zachodnich (Góry Izerskie) i Sudetach Środkowych (Góry Stołowe, Góry Bystrzyckie). Chroniony w kilku rezerwatach przyrody (Torfowiska Doliny Izery, Torfowisko pod Zieleńcem) oraz w Parku Narodowym Gór Stołowych.
Gatunek typowo torfowiskowy, występujący na terenach otwartych, dobrze nasłonecznionych lub tylko lekko zacienionych, często wietrznych. Podłoże silnie wilgotne lub podmokłe, kwaśne i bogate w kwasy humusowe. Preferuje gleby typowo torfowe z bogatą i grubą warstwą mszystą składającą się z mchów torfowców. Występuje najczęściej w obszarach kwaśnych niskoturzycowych torfowisk przejściowych oraz torfowisk wysokich. W Polsce gatunek występuje także w podmokłych zaroślach kosodrzewiny, obszarach źródliskowych i wysięków wodnych, torfowiskach wysokich i wszelakich zbiorowiskach krzewinkowo-torfowcowych występujących na kwaśnych, oligotroficznych i dystroficznych siedliskach zasilanych głównie lub wyłącznie przez wody opadowe. Jest to gatunek charakterystyczna dla związku Rhynchosporion albae obejmującego roślinność dystroficznych zbiorowisk mokrych siedlisk w kompleksie torfowisk wysokich oraz jego zespołu – Caricetum limosae (mszar dolinkowy z turzycą bagienną).