Dzwonek karkonoski

Dzwonek karkonoski  (Campanula bohemica subsp. corcontica)

Dzwonkowate (Campanuaceae)

Okres kwitnienia: VI-VIII

Dzwonek ten należy do gatunków rzadkich zarówno w skali kraju jak i Europy. Wyodrębniono dwa podgatunki, które notowane są wyłącznie w paśmie Karkonoszy w Sudetach Zachodnich oraz na Wysokim Jesioniku w Sudetach Wschodnich. Podgatunek Campanula bohemica subsp. corcontica uznawany jest za endemit karkonoski, którego można spotkać zarówno po czeskiej jak i po polskiej stronie Karkonoszy. Wszystkie te stanowiska chronione są w ramach Karkonoskiego Parku Narodowego. W Czechach istnieje drugi podgatunek dzwonka (Campanula bohemica subsp. gelida) stwierdzony na Wysokim Jesioniku w Sudetach Wschodnich. Na terenie Karkonoskiego Parku Narodowego dzwonek notowany jest na około 60 stanowiskach, m.in. tereny wszystkich kotłów polodowcowych (Kocioł Wielkiego Stawu, Kocioł Małego Stawu, Kocioł i dolina Łomniczki, Śnieżne Kotły, Czarny Kocioł Jagniątkowski) a także inne obszary (Śnieżka, Równia pod Śnieżką, okolice Szrenicy, Kopa, stoki Łabskiego Szczytu oraz Polana, gdzie znajduje się najniżej położone stanowisko).

Gatunek występuje w wyższych położeniach górskich na wysokości 1050-1430 m n.p.m., bardzo rzadko schodząc poniżej piętra górnego regla. Preferuje miejsca otwarte, silnie nasłonecznione, na glebach świeżych i wilgotnych, bogatych w związki humusowe, o odczynie słabo kwaśnym i obojętnym. Najczęstszym miejscem występowania są wysokogórskie murawy alpejskie oraz murawy bliźniczkowe. Przeważnie w miejscach o zwartej i gęstej runi ale także na półkach i szczelinach skalnych. Na terenie parku jest to roślina stosunkowo często. Jej stanowiska stwierdzono w wielu miejscach Karkonoszy, gdzie cała populacja liczyły około 2 tys. osobników. Jednak ze względu na duże ograniczenie areału występowania status rośliny w Polskiej Czerwonej Księdze określany jest jako gatunek zagrożony wymarciem (kategoria zagrożenia EN). Dzwonek objęty jest ścisłą ochroną, dodatkowo jest to priorytetowy gatunek o znaczeniu wspólnotowym wymagający wyznaczania obszarów Natura 2000. Do głównych zagrożeń należy zanik siedlisk (zmiany stosunków wodnych, eutrofizacja), presja turystyczna oraz słaba konkurencyjność. Dzwonek karkonoski umieszczony jest w logo Karkonoskiego Parku Narodowego.