Jastrzębiec pomarańczowy

Jastrzębiec pomarańczowy (Hieracium aurantiacum)

Astrowate (Asteraceae )

Okres kwitnienia: VI-VIII

Gatunek typowo europejski, którego obecny areał obejmuje jako gatunku zawleczonego także zachodnią część Ameryki Północnej i inne rejony świata. Stanowiska notowane są głównie na terenach górskich i podgórskich Europy Środkowej i Zachodniej (Alpy, Masyw Centralny, Sudety, Karpaty, południowe Niemcy), Skandynawii z Finlandią i Wysp Brytyjskich. Jako gatunek zawleczony został stwierdzony w północno-zachodnich rejonach Stanów Zjednoczonych (Nowa Anglia, Kraina Wielkich Jezior), w południowej Kanadzie, na wyspach japońskich oraz w Australii i Nowej Zelandii.

W Polsce występuje głównie na terenach górskich (Sudety, Karpaty) oraz lokalnie i w silnym rozproszeniu także w pozostałej części kraju. W Karpatach notowany w wyższych partiach Beskidu Żywieckiego, Gorców, Tatr z Podhalem, Pienin, Beskidu Sądeckiego, Bieszczad i Gór Sanocko-Turczańskich. Chroniony w większości karpackich parków narodowych (Babiogórski, Bieszczadzki, Gorczański, Pieniński, Tatrzański) oraz wielu rezerwatach przyrody obejmujących górskie hale i polany. Na Dolnym Śląsku jest to gatunek lokalnie częsty o ograniczonej liczbie stanowisk skoncentrowanych w Sudetach Zachodnich (Karkonosze, Góry Izerskie, Rudawy Janowickie) oraz na Ziemi Kłodzkiej (Góry Orlickie, Góry Bystrzyckie, Masyw Śnieżnika). Chroniony w obu dolnośląskich parkach narodowych i nielicznych rezerwatach przyrody (Śnieżnik Kłodzki, Torfowiska Doliny Izery, Torfowisko pod Zieleńcem).

Jest to gatunek górski, występujący na otwartych i nasłonecznionych przestrzeniach. Preferuje podłoże kwaśne do obojętnego (choć spotykany także na podłożu zasadowym), umiarkowanie wilgotne, zasobne w humus, na glebach mineralno-próchnicznych.  Rośnie na niskich murawach wysokogórskich, głównie niskie ziołorośla, traworośla, murawy bliźniczkowe, górskie wrzosowiska (tłoki) oraz luźne zarośla kosodrzewiny. Jest to gatunek charakterystyczny dla naturalnych traworośli wysokogórskich z zespołu wiechliny i ciemiężycy zielonej (Poo-Veratretum lobeliani). W Sudetach rośnie w przedziale wysokości od 800 do 1400 m n.p.m. Mimo ograniczonego areału występowania gatunek nie jest zagrożony lub narażony na wyginięcie. Jastrzębiec należy do roślin wyjątkowo plennych i odpornych na niekorzystne warunki. Do głównych zagrożeń należą zmiany siedliskowe na wskutek zniszczenia muraw lub traworośli (rozbudowa infrastruktury narciarskiej, zalesienie świerkiem). Ze względu na walory dekoracyjne, część okazów może być zrywana lub wykopywana do przydomowych ogródków. Wiele stanowisk jest chronionych w ramach parków narodowych i rezerwatów przyrody.