Korzeniówka pospolita

Korzeniówka pospolita (Monotropa hypopitys)

Wrzosowate (Ericaceae )

Okres kwitnienia: VI-IX

Gatunek szeroko rozprzestrzeniony na półkuli północnej, gdzie zwarty areał występowania obejmuje obszar Europy i zachodniej części Ameryki Północnej. Dokładniej rejony Europy od Anglii i Francji poprzez Europę Środkową, płw. Apeniński, zachodnie Bałkany, południową Skandynawię aż po Europę Wschodnią. Wyspowo stwierdzony także w pozostałych rejonach kontynentu oraz na Kaukazie, w Afryce Północnej, zachodniej i środkowej Syberii oraz w Azji Środkowej. W Ameryce Północnej występuje podgatunek subsp. lanuginosa rozprzestrzeniony głównie na wschodnim wybrzeżu od stanu Georgia po zat. św. Wawrzyńca i Nową Fundlandię. W Azji południowej i wschodniej stwierdzono natomiast podgatunek subsp. japonica, obejmującego Japonię, Koreę, Mandżurię i Chiny.

W Polsce gatunek rozprzestrzeniony na terytorium całego kraju, jednak nigdzie nie jest pospolity. Większa koncentracja stanowisk odnotowana jest głównie w Karpatach, pasie Wyżyn Południowopolskich (Wyżyna Małopolska, Wyżyna Kielecka, Wyżyna Lubelska) oraz na wschodzie (Podlasie, Mazowsze). W rejonach centralnych, zachodnich oraz północno-wschodnich jest to gatunek znacznie rzadszy. Na Dolnym Śląsku korzeniówka występuje w dużym rozproszeniu. Notowana zarówno z terenów górskich jak i nizinnych, przy czym największa koncentracja stanowisk przypada na tereny Doliny Baryczy i Wału Trzebnickiego (Wzgórza Twardogórskie, Wzgórza Dalkowskie), obszar Borów Dolnośląskich oraz niektórych pasm górskich Sudetów (Karkonosze, Pogórze Izerskie, Góry Kamienne, Góry Sowie, Kotlina Kłodzka, Góry Orlickie). Gatunek chroniony w wielu parkach narodowych oraz niektórych rezerwatach przyrody (Jamno na Pomorzu, Wydmy między Dźwirzynem a Grzybowem, Rudka Sanatoryjna k. Mińska Mazowieckiego). Brak informacji odnośnie występowania w dolnośląskich rezerwatach.

Gatunek leśny będący myko-heterotrofem (odżywia się dzięki związkom z tkankami grzybów). Z tego względu występuje na terenach z grubą warstwą próchnicy, przeważnie na glebach żyznych, umiarkowanie wilgotnych lub wilgotnych. Roślina nie ma preferencji co do poziomu naświetlenia i może rosnąć w miejscach wyjątkowo cienistych, głównie z powodu niemożności przeprowadzania procesów fotosyntezy. Występuje w różnego typu lasach, zarówno lasach liściastych (buczyny, dąbrowy), borach szpilkowych jak i w lasach mieszanych. Rzadko występuje w wybitnie wilgotnych siedliskach jak grądy i łęgi. Notowana także w typowych lasach gospodarczych tworzonych przez monokultury świerkowe lub sosnowe. Gatunek charakterystyczny dla borów sosnowych ze związku Dicrano-Pinion. Ze względu na stosunkową pospolitość stanowisk, gatunek nie jest zagrożony i nie podlega ochronie.