Skalnica śnieżna
7 lipca 2018Skalnica śnieżna (Saxifraga nivalis)
Jeden z rzadszych gatunków we florze Polski, który notowany jest jedynie w karkonoskim kotle polodowcowym. Roślina będąca reliktem glacjalnym o burzliwej historii, która w pewnym momencie znalazła się na skraju wyginięcia i niemalże zniknęła z jedynego krajowego stanowiska. Obecnie objęta ścisłą ochroną gatunkową ze stabilną populacją.
Skalnicowate (Saxifragaceae)
Okres kwitnienia: VI-VII
Gatunek rozpowszechniony na półkuli północnej, mający rozproszone stanowiska głównie w strefie podbiegunowej obejmującej północną Skandynawię, Svalbard, Islandię, północną Rosję, wybrzeża Grenlandii a także Alaskę, Kanadę oraz większość wysp w arktycznej części Kanady (w tym wysuniętą najbardziej na północ Wyspę Ellesmer’a). Poza obszarem arktycznym gatunek spotykany na pojedynczych i izolowanych stanowiskach w Irlandii, Szkocji i Polsce. W naszym kraju skalnica została stwierdzona jedynie w województwie dolnośląskim, gdzie rośnie na półkach skalnych Żyły Bazaltowej w Małym Śnieżnym Kotle na terenie Karkonoszy w Sudetach Zachodnich. Cała populacja jest chroniona w ramach Karkonoskiego Parku Narodowego.
Ta niewielka roślina uznawana jest za relikt glacjalny, jeden z kilkunastu jakie można spotkać w Karkonoszach. W Europie gatunek ten reprezentuje element arktyczny albowiem rośnie głównie na północy, natomiast w Małym Śnieżnym Kotle zlokalizowane jest najdalej wysunięte na południe i izolowane stanowisko w całym areale zasięgu skalnicy. Jest to także jedyne naturalne stanowisko w Polsce, które jeszcze kilkadziesiąt lat temu znalazło się na granicy wymarcia. Wszystko z powodu dosyć negatywnej cechy wielu botaników, mianowicie maniakalnego zbioru do zielników wszystkiego co zielone. Cecha ta wyniszczyła niejedną populację rzadkich roślin. Na szczęście w porę udało się skalnicę uratować. Obecnie w hodowli zachowawczej parku narodowego znajdują się setki rozetek. Część z nich można podziwiać w ogrodzie skalnym Karkonoskiego Banku Genów w Jagniątkowie.