Tarczyca oszczepowata

Tarczyca oszczepowata

2 kwietnia 2022 Wyłączono przez admin

Tarczyca oszczepowata (Scutellaria hastifolia)

Jasnotowate (Lamiaceae)

Okres kwitnienia: VI-VIII

Gatunek euroazjatycki, którego areał obejmuje doliny rzeczne i pojezierza Europy i zachodniej Azji, gdzie zwarty zasięg obejmuje obszary od Niemiec poprzez kraje środkowoeuropejskie, północne Bałkany aż po Ukrainę, południowo-zachodnią Rosję i Kaukaz. Rozproszone stanowiska występują w pozostałej części Europy (za wyjątkiem dalekiej północy i obszarów śródziemnomorskich). W Polsce jest dosyć dobrze widoczny regularny schemat rozmieszczenia stanowisk, które rozlokowane są wzdłuż głównych rzek oraz niektórych z ich dopływów. Największa koncentracja obejmuje dolinę Bugu (na całej długości), dolinę Warty (na odcinku Konin-ujście do Odry), dolinę Wisły (odcinek na wysokości Sandomierz-Puławy i Toruń-Gdańsk) oraz dolinę Odry na odcinku Opole-Krosno-Odrzańskie. Poza tym pojedyncze i silnie rozproszone stanowisko występują na Pomorzu, Kujawach, Dolnym Śląsku i Lubelszczyźnie oraz w dolinie Biebrzy, na Żuławach Wiślanych i Beskidzie Śląskim. Gatunek chroniony w nizinnych parkach narodowych (Biebrzański, Poleski, Wielkopolski, Ujście Warty) oraz w niektórych rezerwatach przyrody obejmujących wilgotne i zalewowe łąki.


Na Dolnym Śląsku występuje jedna z większych krajowych koncentracji stanowisk obejmujących głównie tereny doliny Odry na całym dolnośląskim odcinku wraz z jej dopływami obejmującymi dolinę Oławy, Widawy, Ślęzy, Bystrzycy, Jezierzycy, Kaczawy i Baryczy. Stanowiska tarczycy oszczepowatej stwierdzono m.in. na terenach powiatu oławskiego, wrocławskiego, trzebnickiego, średzkiego, wołowskiego, lubińskiego i górowskiego, gdzie chroniona jest na kilku obszarach Natura 2000: Dębiańskie Mokradła (okolice Krzydliny Małej i Wielkiej, Wrzosów i Dębna), Odrzańskie Łęgi (okolice Ścinawy, Naroczyc, Lubiąża i Prawikowa) Grądy w Dolinie Odry, Zagórzyckie Łąki i Ostoja nad Baryczą. Dawniej pojedyncze stanowiska podawano także z Przedgórza Sudeckiego (w tym Masywu Ślęży), jednak obecnie brakuje aktualnych danych potwierdzających istnienie owych populacji.

Gatunek terenów otwartych obejmujących nasłonecznione i wybitnie wilgotne lub zalewowe łąki oraz mokradła na glebach mulistych, torfowych, gliniastych a także na madach rzecznych. Preferuje podłoże eutroficzne, bogate w azot, bardzo wilgotne lub wręcz podmokłe. Tarczycę można spotkać na różnego rodzaju łąkach obejmujących antropogeniczne lub naturalne zbiorowiska ziołoroślowe, zbiorowiska podtapianych łąk, trwale lub okresowo wilgotnych łąk kośnych (w tym zmiennowilgotne łąki trzęślicowe) a także brzegi rzek i namulisk oraz torfowisk przejściowych. Gatunek notowany w zespole przetacznika długolistnego i wilczomleczu błotnego (Veronico longifoliae-Euphorbietum palustris) oraz jako gatunek charakterystyczny na łąkach selernicowych (Cnidion dubii).