Żyzne buczyny

6 lutego 2018 Wyłączono przez admin

Żyzne buczyny niżowe i sudeckie to bardzo cenne i stosunkowo częste ekosystemy lasów bukowych z rzędu eutroficznych i mezotroficznych lasów liściastych na mineralnych glebach o różnym stopniu wilgotności. Stanowią jedno z najważniejszych miejsc występowania wczesnowiosennych geofitów, w tym wiele rzadkich i chronionych jak czosnek niedźwiedzi, śnieżyca wiosenna, obrazki alpejskie, zdrojówka, przylaszczka i liczne storczyki.

Żyzne buczyny niżowe i górskie

Nazwa: Cephalanthero-Fagenion

Klasa: Querco-Fagetea

Rząd: Fagetalia

Związek: Fagion sylvaticae

Podzwiązek: Galio odorati-Fagenion,

Dentario glandulosae-Fagenion

Kod siedliska: 9130

Żyzne buczyny stanowią bogate i wybitne cenna siedlisko w krajobrazie Polski, które charakteryzuje rozbudowana struktura oraz klasyfikacja. Dominującym gatunkiem budującym drzewostan siedliska jest oczywiście buk pospolity. Zależnie od wysokości oraz warunków środowiskowych towarzyszą mu inne drzewa: świerk, jodła, klon lub dąb. Same buczyny występują z reguły na glebach o odczynie neutralnym do lekko kwaśnego, lokalnie także na glebach wapiennych (zasadowych). Porastają żyzne i średnio żyzne gleby z dobrze rozwiniętą warstwą próchnicy. Zasięg żyznej buczyny ograniczony jest do naturalnego zasięgu samego buka, który występuje głównie w Polsce Zachodniej, Północno-Zachodniej i Południowej, obejmując zasięgiem Pomorze, Warmię, Ziemię Lubuską, zachodnią Wielkopolskę, Dolny i Górny Śląsk oraz południową Małopolskę. Gatunek naturalnie nie występuje w regionach centralnych i wschodnich kraju.

Klimat w lasach bukowych zbliżony jest częściowo do oceanicznego, gdzie w strefie runa i podszytu panuje w okresie wegetacyjnym stosunkowo wysoka temperatura i niska wilgotność powietrza wiosną oraz półcień i chłód latem. W przypadku buczyn niżowych, przypominających częściowo lasy grądowy, podłoże jest żyzne i wilgotne, szczególnie w okresie wiosennym, kiedy to panuje najintensywniejsza wegetacja, zwłaszcza wśród wczesnowiosennych geofitów. Warstwa runa jest wtedy gęsto usiana licznymi kwitnącymi roślinami jak zawilce, miodunki, przytulie, fiołki, czosnki, szczyry, żywokosty, żywce i inne. W większości są to gatunki należące do grupy roślin osiągających optimum ekologiczne w mezo- i eutroficznych lasach liściastych. Sezon wegetacyjny jest zmienny, zależnie od wysokości oraz położenia w kraju. Buczyny na Pomorzu i nizinach rozpoczynają wegetację wcześniej niż lasy położone w górach, gdzie sezon wegetacyjny jest stosunkowo krótki i trwa 160-200 dni w roku.

Związek Lasy bukowe (Fagion sylvaticae), stanowi jeden z głównych syntaksonów przynależnych do szeroko rozprzestrzenionej klasy mezo- i eutroficznych lasów liściastych (Querco-Fagetea) obejmujących większość siedlisk leśnych w Polsce. Same lasy bukowe dzielą się na kilka podzwiązków, z których dwa zaliczamy do typowej żyznej buczyny. Ze względu na skład gatunkowy, uwzględniający także charakter siedliskowy, żyzne buczyny klasyfikowane są w sposób następujący:

Żyzne buczyny górskie (Dentario glandulosae-Fagenion). W klasyfikacji siedlisk Natura 2000 odpowiada siedlisku 9130-3.

Żyzna buczyna sudecka (Dentario enneaphylli-Fagetum), występuje w dużych rozproszeniach na terenach górskich i podgórskich, najczęściej w piętrze regla dolnego, w przedziale wysokości 500-1000 m n.p.m. tworząc niejednorodny drzewostan, często z dużym udziałem drzew iglastych (jodła, świerk) lub liściastych (klon jawor, grab, buk). Siedlisko wykształca się przeważnie na glebach brunatnych, płowych i rędzinach, najczęściej żyznych o podłożu wapiennym (wapienie krystaliczne, utwory margliste, bazalty, zieleńce), lokalnie na podłożu kwaśnym. Siedlisko dużo rzadsze od kwaśnej buczyny górskiej (Luzulo luzuloidis-Fagetum) oraz żyznej buczyny niżowej. Gatunki charakterystyczne: szczyr trwały, żankiel zwyczajny, marzanka wonna, żywiec bulwkowaty, lilia złotogłów, czerniec gronkowy, miodownik melisowaty i żywiec dziewięciolistny. Zespół żyznej buczyny sudeckiej dodatkowo różnicuje się na dwie formy uwzględniają wysokość występowania: reglową oraz podgórską (ekstrazonalna). Buczyny tworzą również kilka postaci ściśle związanych z poziomem wilgotności i żyzności siedliska, do najważniejszych postaci wyróżniamy:

- podzespół z trzcinnikiem leśnym D. e.-F. calamagrostietosum
- podzespół z kopytnikiem D. e.-F. asaretosum
- podzespół z miesiącznicą trwałą D. e.-F. lunarietosum
- podzespół z czosnkiem niedźwiedzim D. e.-F. allietosum
żyzna buczyna karpacka (Dentario glandulosae-Fagetum), siedlisko występujące zgodnie z nazwą na terenach Karpat. Cechuje się występowaniem domieszki wiązu górskiego, jodły i klonu jaworu w drzewostanie. Gatunkami charakterystycznymi jest żywiec gruczołowaty, paprotnik Brauna i żywokost sercowaty. W niektórych opracowaniach siedlisko to rozpoznawane jest także w niektórych rejonach Sudetów (np. Bukowa Góra w Górach Kaczawskich), co jest prawdopodobnie błędnym oznaczeniem.

Żyzne buczyny niżowe (Galio odorati-Fagenion):

Żyzna buczyna niżowa (Galio odorati-Fagetum), występuje w dużym rozproszeniu na całej nizinnej części Dolnego Śląska, tworząc najczęściej jednogatunkowy drzewostan z niewielką domieszką innych gatunków, często będących efektem sztucznych nasadzeń. Niewielki udział innych drzew i zdecydowana dominacja buka w składzie drzewostanu jest jedną z głównych cech odróżniających buczyny niżowe od górskich. Siedlisko wykształca się najczęściej na glebach świeżych, wyługowanych, płowych lub brunatnych o dobrej miąższości piaszczysto-gliniastej i wysokiej wilgotności podłoża, przeważnie o odczynie lekko kwaśnym. Cechą charakterystyczną żyznej buczyny jest stosunkowo bogate i bujne runo leśne z licznymi gatunkami roślin, w szczególności wczesnowiosennych geofitów. Najczęściej porastają wzniesienia morenowe, z reguły w środkowych partiach stoków. Gatunki charakterystyczne: przytulia wonna, gajowiec żółty, szczawik zajęczy, zawilec gajowy, fiołek leśny, prosownica rozpierzchła, żywiec cebulkowy, perłówka jednokwiatowa, kostrzewa leśna, kokorycz pusta, czosnek niedźwiedzi, ziarnopłon wiosenny. W klasyfikacji siedlisk Natura 2000 odpowiada siedlisku 9130-1. Buczyny niżowe tworzą również kilka postaci ściśle związanych z poziomem wilgotności i żyzności siedliska, od ubogich trawiasto-mszystych, po bogate florystycznie.
buczyna źródliskowa. wilgotna buczyna niżowa ze szczyrem (Mercuriali-Fagetum; Fagus sylvatica – Mercurialis perenni), siedlisko związane jest żyznymi i wilgotnymi glebami, przeważnie w pobliżu źródlisk i cieków wodnych, gdzie w drzewostanie występuje buk pospolity z domieszką takich gatunków jak klon jawor i jesion wyniosły, miejscami także jodła i świerk. W niektórych opracowaniach buczyna źródliskowa traktowana jest jako osobny podzwiązek. W Polsce została rozpoznana tylko na północy w obszarze Pomorza Zachodnie, Pomorza Gdańskiego oraz Warmii. W klasyfikacji siedlisk Natura 2000 odpowiada siedlisku 9130-2.

Buczyny często mogą płynnie przechodzić w inne, sąsiadujące z nimi siedliska tworząc mozaikę o ciężkich do określenia granicach. Siedlisko niżowe najczęściej przechodzi w grąd środkowoeuropejski lub kwaśną (acydofilną) buczynę, jeśli takowe siedliska występują w sąsiedztwie, podczas gdy buczyna górska często tworzy mozaikę z ciepłolubnymi buczynami storczykowymi. Na wielu stanowiskach potencjalnych stanowisk notowane są świerczyny lub bory sosnowe, które powstały na wskutek sztucznych nasadzeń przez człowieka. Stąd właściwe określenie siedlisk żyznej buczyny nieraz stanowi problem. W wykazie występowania ujęte są głównie ekosystemy typowych zespołów żyznej buczyny z przewagą buka i właściwym składem gatunkowym runa leśnego. Większość dolnośląskich żyznych lasów bukowych wykazuje dobry stan, szczególnie w ocenie gatunków obcych geograficznie w drzewostanie, gdzie wszystkie stanowiska mają właściwą ocenę tego wskaźnika, tj. niewielki udział obcych drzew w składzie lasu.

Wykaz gatunków:

Gatunki diagnostyczne:

Drzewa: buk pospolity
Rośliny zielne: gajowiec żółty, nerecznica samcza, perłówka jednokwiatowa, przetacznik górski, przytulia wonna, turzyca leśna, żywiec cebulkowy
Gatunek diagnostyczny wyłącznie w siedliskach Dolnego Śląska: jęczmieniec zwyczajny

Gatunki stałe i charakterystyczne:

Drzewa: jodła pospolita, klon jawor
Krzewy: jarząb pospolity, jeżyna bezkolcowa, malina właściwa
Rośliny zielne: bodziszek cuchnący, buławnik wielkokwiatowy, czerniec gronkowy, czworolist pospolity, fiołek Reichenbacha, gajowiec żółty, kokorycz wonna, konwalia majowa, konwalijka dwulistna, kopytnik pospolity, kosmatka gajowa, kostrzewa górska, kostrzewa leśna, lilia złotogłów, miodunka ćma, nerecznica samcza, prosownica rozpierzchła, przenęt purpurowy, przetacznik górski, starzec gajowy, szczawik zajęczy, turzyca leśna, wietlica samicza, zawilec gajowy, żywiec cebulkowy, żywiec dziewięciolistny, żywiec gruczołowy, żywokost sercowaty

Występowanie na nizinach

Nizina Śląska: mimo dużych rozmiarów oraz występowania licznych powierzchni żyznych gleb, nizina jest uboga w żyzne buczyny. Spowodowane jest to głównie przez wielowiekowe i systematyczne wycinanie lasów w tym rejonie pod pola uprawne. Obszary z żyznymi glebami stanowią jeden z podstawowych warunków występowania żyznych buczyn jednak jednocześnie są także terenem najchętniej zajmowanym pod rozwój rolnictwa. Z tego względu siedlisko występuje w bardzo dużym rozdrobnieniu i rozproszeniu, w większości na terenach bezpośrednio sąsiadujących z potokami i innymi ciekami wodnymi, które ze względu na ukształtowanie lub wysoki poziom wód gruntowych nie są odpowiednie dla założenia upraw rolnych. Żyzna buczyna została stwierdzona m.in. na terenie Równiny Oleśnickiej w okolicach miejscowości Sokołowice, Brzezie Małe a także w dolinie rzeki Widawy na odcinku miejscowości Kątna, Ligota Mała, Chrząstawa Wielka i Paczków, gdzie siedlisko przechodzi płynnie w grąd środkowoeuropejski a drzewostan, oprócz buka, składa się także z grabów, dębów i lipy drobnolistnej.

Wał Trzebnicki i Obniżenie Milicko-Głogowskie: niewielkie i mocno rozproszone żyzne buczyny występują wyspowo na całej powierzchni wału. Silne rozproszenie jest spowodowane głównie intensywnym rozwojem rolnictwa, które w znaczącym stopniu zmieniło krajobraz wałów oraz niewłaściwa gospodarka leśna, która systematycznie wycinała buczyny sadząc na ich miejscu inne gatunki drzew, głównie świerka, sosny i dębu. Na Wzgórzach Trzebnickich niewielkie płaty zachowały się m.in. na zboczach bezimiennych wzgórz opadających w kierunku miejscowości Będkowice, Raszów, Machnice i Skarszyn. W ostatniej miejscowości, część lasów objęto ochroną w formie rezerwatu przyrody Bukowy Las w Skarszynie. Jednym z większych płatów jest drzewostan porastający wzgórza w południowo-wschodniej części Trzebnicy, gdzie tworzy mozaikę z ubogą kwaśną (acydofilną) buczyną. W innych mezoregionach, pojedyncze i rozproszone płaty stwierdzono także na Wzgórzach Twardogórskich, w okolicach Gabrowa Wielkiego oraz w rezerwacie Dalkowskie Jary w mezoregionie Dalkowskich Wzgórz, które charakteryzują się stromymi zboczami. Pocięte są siecią wąwozów, gdzie na stosunkowo małej powierzchni, różnica wysokości wynosi 65 m.

W regionie milickim pojedyncze płaty buczyny zachowały się w okolicach leśnictw Skoroszów, Lasowice, Dziewiętlin i Kaszowo, gdzie często tworzą mozaikę z kwaśną buczyną. Niewielkie fragmenty zostały objęte ochroną w ramach rezerwatu przyrody Wzgórze Joanny. Na obniżeniu milicko-głogowskim zachodzi przebieg nieostrej granicy pomiędzy zasięgiem żyznej buczyny niżowej i grądem środkowoeuropejskim. Dodatkowo lasy bukowe w regionie milickim są pod silną presją gospodarki leśnej. Większość drzewostanów cechuje silne przetrzebienia oraz występowanie licznych gniazd porębowych. Siedlisko na północy województwa charakteryzuje się słabo rozwiniętym runem o ubogim składzie gatunkowym. Jest to spowodowane występowaniem ubogiego podłoża, które jest typowe dla gleb świeżych brunatnych wyługowanych lub płowych z których składa się większość regionu.

Nizina Śląsko-Łużycka: siedlisko stwierdzone m.in. na terenie rezerwatu Buczyna Piotrowicka, gdzie wraz z sąsiadującą Buczyną Jakubowską w województwie lubuskim tworzą jeden z większych jednolitych kompleksów żyznych buczyn na Dolnym Śląsku. Wykazują mozaikę siedlisk zarówno buczyn niżowych jak i górskich z dużym udziałem lipy drobnolistnej, która jest efektem dawnych nasadzeń. W części rezerwatu ekosystem płynnie przechodzi w grąd środkowoeuropejski. Jest to region o największej koncentracji stanowisk soplówki bukowej na terenie Dolnego Śląska, co wskazuje na duże wartości przyrodnicze o cechach pierwotnego lasu.

Sudety Zachodnie

Góry i Pogórze Izerskie, stosunkowo niewielkie połacie notuje się na Zamkowej Górze koło Pokrzywnik, w okolicy pomnika przyrody Porwaki oraz w pobliżu miejscowości Piechowice. Stanowiska znajdują się poza terenami chronionymi.
Karkonosze, niewielkie płaty znajdują się na północnych zboczach góry Chojnik i w dolinie Szklarki, gdzie porastają stosunkowo strome i skaliste zbocza w sąsiedztwie kwaśnej buczyny górskiej. Oba są objęte ochroną w ramach Karkonoskiego Parku Narodowego. Poza parkiem niewielkie płaty siedliska notuje się w okolicach wsi Niedamirów.
Góry Kaczawskie, region z jedną z największych koncentracji siedliska na Dolnym Śląsku. Płaty zlokalizowane są na terenie masywu Wapników, Miłka i Leśniaka a także na górach Wysoka, Bukowinka, Bukowa, Lipna, Urwista, Gackowa, Maślak, Meszna, Leszczyniec, Czerwone Wzgórze, Księża Góra i Połom. Siedlisko występuje także na południowych zboczach Gór Ołowianych w mozaice z kwaśną buczyną i monokulturą świerka. W niektórych fragmentach Grzbietu Wschodniego tworzą mozaikę ze storczykową buczyną w odmianie sudeckiej. Często skład drzewostanów jest mocno zniekształcony na wskutek sztucznych nasadzeń świerka oraz innych drzew liściastych (jesion, dąb, olcha). W niektórych płatach występują odmiany żyznej buczyny z obfitymi populacjami czosnku niedźwiedziego (D. e.-F. allietosum), głównie na terenie wokół miejscowości Grudno, Nowe Rochowice i Mysłów. Mimo dużego rozdrobienia, wiele terenów jest chronionych w rezerwatach przyrody (Góra Miłek, Buki Sudeckie, Buczyna Storczykowa na Białych Skałach).
Przedgórze Sudeckie: z powodu intensywnej gospodarki rolnej większość areałów zajmują uprawy. Żyzne buczyny notuje się na niewielu stanowiskach. Średniej wielkości połacie występuje w południowej części rezerwatu Góra Ślęża oraz na terenie kompleksu leśnego Muszkowicki Las (w tym na obszarze rezerwatu)

Sudety Środkowe

Góry Kamienne, liczne i stosunkowo duże płaty o łącznej powierzchni około 320 ha stwierdzono na górach: Dzikowiec, Bukowiec, Kościelec, Krzywucha, Sokółka, Stachonik, Brzozówka, Stożek Wielki i Mały, Głazowisko, Warzecha, Gomólnik i Jeleniec Mały. Większość płatów buczyny charakteryzuje zmienny skład drzewostanu na wskutek sztucznych nasadzeń świerka i klonu jaworu, z tego też względu w ocenie siedlisk naturowych określono stan zachowania jako niedoskonały, zaledwie część płatów oceniono na stan dobry. Głównym powodem jest utrata określonych cech siedliska na wskutek sztucznych nasadzeń, usuwania martwego drewna i nieracjonalnej gospodarki leśnej. Żaden z płatów w paśmie Gór Kamiennych nie jest chroniony w ramach rezerwatu przyrody.
Rudawy Janowickie, pojedyncze siedliska zlokalizowane są w sąsiedztwie zamku Bolczów oraz w kilku pojedynczych płatach w dolinach rzecznych. Największe połacie spod zamku charakteryzuje się dobrym składem gatunkowym drzewostanu z niewielką domieszką innych drzew oraz bogatym runem leśnym. W niektórych opracowaniach proponuje się utworzenie rezerwatu w tym miejscu. Byłby to pierwszy rezerwat w obszarze Rudaw.
Góry Sowie, występuje tu jeden z większych areałów żyznych buczyn (ponad 970 ha), najczęściej w rozproszeniu, zajmując drugą co do wielkości powierzchnię siedliskową na terenie OOŚ Natura 2000 Ostoja Nietoperzy w Górach Sowich. Duże płaty żyznych buczyn porastają góry wokół Doliny Kamnionki, min. Młyńsko, Kozia Równia, Góra Forteczna, Korczak oraz wschodnie zbocza gór Wilczyna i Wronia na wysokości Bielawy. Liczne płaty występują na górze: Kalenica, Słoneczna, Wiewiórka, Czeszka, Zamkowa, Podlesie, Jodłownik, Zaroślak, Malinowa, Świnka, Średniak. Ze względu na dużą powierzchnię, jej stan jest bardzo zróżnicowany, od drzewostanów bardzo dobrze zachowanych z bogatym runem, po siedliska mocno zniekształcone na wskutek sztucznych nasadzeń świerka i jaworu oraz niewłaściwej gospodarki leśnej. Miejscami tworzy mozaikę z kwaśną buczyną, której płaty zajmują największą powierzchnię w ostoi (2,5 tys. ha). Jedyne obszary objęte ochroną rezerwatową występują w rezerwacie przyrody Bukowa Kalenica.
Góry i Pogórze Orlickie: większość płatów siedliska jest skupiona na wschodnich stokach wokół Zieleńca na górach Mylna, Sołtycia Kopa i Borsuk a także w dolinach górskich potoków poniżej autostrady sudeckiej, m.in. dolina Wilcznika, Wapiennego Potoku, Białego Potoku oraz Młynówki (Dolina Słońca). Poza tym pojedyncze płaty zlokalizowane są na Wzgórzach Lewińskich w obszarze Natura 2000 Grodczyn-Homole na stokach góry Gomoła, Grodczyn i Wroniawa. Niektóre płaty w Górach Orlickich są częściowo klasyfikowane jako siedlisko górskiej jaworzyny, jednak ich przynależność siedliskowa wymaga dalszych badań.
Góry Stołowe: duże płaty występują głównie na terenie Parku Narodowego Gór Stołowych, w regionie Wrót Pośny oraz na stokach Ostrej Góry (fragmenty południowe i zachodnie), Rogowej Kopy (północne i zachodnie zbocza) oraz Borowika (stoki północne), w większości stanowią jednogatunkowe drzewostany bukowe z domieszką innych gatunków jak świerk i klon jawor. Występują głównie na stromych zboczach dolin ze strumieniami o wilgotnym i chłodnym klimacie. Poza parkiem siedlisko notuje się w okolicach wsi Wambierzyce i Wrzesiny.
Góry i Pogórze Wałbrzyskie, niewielkie i rozproszone płaty notuje się w cały regionie, z czego największe obszary występują na Masywie Chełmca na zachód od Wałbrzycha. Tamtejsze buczyny porastają strome zbocza Chełmca i Chełmca Małego a także wzgórza w okolicach Białego Kamienia. Miejscami tworzą mozaikę z kwaśną buczyną górską i sztucznymi nasadzeniami świerków. Oprócz tego niewielkie płaty notuje się w rezerwacie Jeziorko Daisy, na górze Wilk i wokół zamku Książę na wschód od zabudowań miasta.

Buczyny w Sudetach Środkowych charakteryzuje duże rozdrobnienie, jedynie w Górach Sowich tworzą bardziej jednolite kompleksy, często w mozaice z kwaśną buczyną. Drzewostan na niektórych stanowiskach jest mocno zniekształcony z powodu sztucznych nasadzeń, głównie świerka z domieszką jodły, klonu jawora a w miejscach wilgotnych także olchy. Siedliska reprezentowane są w obszarze przez płaty w różnym stopniu zachowania, z czego najlepiej zachowane należą te w obrębie parku narodowego i rezerwatów przyrody. Mimo dużej powierzchni, jedynie niewielkie fragmenty są chronione w rezerwatach, jak Jeziorko Daisy i Bukowa Kalenica.

Sudety Wschodnie

Masyw Śnieżnika: siedlisko o rozproszonych stanowiskach, głównie w niższych położeniach, szczególnie częste w regionie Krowiarek, gdzie w większości rosną na podłożu bogatym w skały wapienne. W wyższych położenia notuje się duże ale rozproszone połacie w okolicach miejscowości Szklary, głównie na zboczach góry Iglicznia i Przednia. Buczyny stwierdzone także w Dolinie Kleśnicy i na terenie rezerwatu Jaskinia Niedźwiedzia. Najczęściej w na zboczach dolin wyrzeźbionymi przez potoki i strumienie górskie o chłodnym i wilgotnym klimacie. Część chroniona jest w rezerwacie Jaskinia Niedźwiedzia. W Paśmie Krowiarek występują najczęściej w mozaice z buczynami storczykowymi na górach Wapniarka, Dębowa, Żeleźniak, Krzyżowa, Ostróg, Rudy Dół i Słupiec. Drzewostany zbudowane są głównie z drzew bukowych z niewielką ilością innych gatunków. Fragmentarycznie las wymieszany jest w ze sztucznymi nasadzeniami świerka i jaworu oraz tworzy mozaikę siedlisk z regionalną odmianą ciepłolubnej buczyny storczykowej. W odróżnieniu od wyżej położonych drzewostanów, te na Krowiarkach cechuje częste występowanie nasłonecznionych i suchych zboczach. Cechą charakterystyczną jest występowanie licznych gatunków z rodziny storczykowatych. Na terenie pasma Krowiarek nie występują rezerwaty przyrody.
Góry Bardzkie: liczne płaty o łącznej powierzchni około 530 ha, rozlokowane są głównie w północnych i wschodnich fragmentach pasma na Grzbiecie Zachodnim, tworząc częściowo zwarte kompleksy na niemal wszystkich zboczach gór: Sitarz, Kłośna, Kukułka, Radosz, Buczek, Wilczak, Jeleniec, Mostowa czy Dębień. Na Grzbiecie Wschodnim buczyny występują w niewielkich i mocno rozproszonych płatach, m.in. na górach w okolicach wsi Ożary. Siedlisko porasta teren o zróżnicowanej topografii, zarówno na szczytach jak i zboczach dolin, wąwozach oraz grzbietach górskich, dużo rzadziej występuje na dnach dolin. Drzewostan w dużej mierze jest zbudowany z drzew bukowych z niewielkimi domieszkami świerków, klonów i innych drzew. W większości siedlisko oceniane jest jako właściwe, o dobrze rozwiniętej szacie roślinnej i prawidłowym składzie gatunkowym oraz wiekowym drzewostanu. Cechą charakterystyczna jest znaczny udział paproci w budowaniu runa leśnego oraz bardzo liczna populacja cisa pospolitego w warstwie podszytu. Niektóre fragmenty chronione są w rezerwatach Cisy i Cisowa Góra.

Lasy bukowe, zarówno żyzne buczyny jak i acydofilne lasy bukowe, ciepłolubne buczyny storczykowe czy jaworzyny bukowe zagrożone są przez te same czynniki. Dotyczy to przede wszystkim nieracjonalnej gospodarki leśnej. Większość powierzchni buczyn ma charakter lasów gospodarczych, gdzie prowadzone są prace typowe dla tej dziedziny gospodarki. Drewno bukowe cechuje wiele zalet stąd też jest na nie duży popyt. Wszystko to powoduje, szczególnie w ostatnich latach, wzmożone zainteresowanie wycinki w lasach. Same powierzchnie lasów bukowych utrzymują swój areał, a w niektórych rejonach prowadzi się nawet zwiększanie areału drzewostanów bukowych lub przywracanie buczyn w miejscach, gdzie pierwotnie występowały. Przeważnie odnowienia są naturalne, polegające na wycince części drzewostanów i pozwoleniu młodemu pokoleniu buczków na wzrost. Niestety ilość a jakoś mają w tym przypadku duże znaczenie. Techniki prowadzone przez gospodarkę leśną promują m.in.

tworzenie jednowiekowych drzewostanów (ujednolicenie struktury wiekowej) poprzez usuwanie gatunków towarzyszących jak jodły, dęby, klony.
odmładzanie średniej wieku drzew. Wycina się więcej starszych drzew zaniżając średnią wieku
młode (odmłodzone) drzewostany charakteryzuje uboga bioróżnorodność, która rośnie wraz z wiekiem lasu. Wiele gatunków jest zdolna do egzystencji wyłącznie w starodrzewiach.
pozostawianie niedostatecznej ilości martwego i butwiejącego drewna zapewniającego miejsce bytowania rzadkich i chronionych gatunków.
niedostosowanie się do zachowania bioróżnorodności poprzez niszczenie stanowisk rzadkich i chronionych gatunków roślin oraz zwierząt, w tym gatunki priorytetowe systemu Natura 2000.
prowadzenie agresywnych prac zrywkowych, powodujących znaczne uszkodzenia roślinności runa leśnego i odnowień bukowych oraz tworzące swego rodzaju rowy melioracyjne odprowadzające znaczne ilości wody i osuszające lasy

Wszystkie te czynniki powodują, że choć powierzchnie lasów bukowych nie ulegają zmniejszeniu to jednak jakość tych drzewostanów jest daleka od typowych lasów naturalnych lub chociaż naturalizujących się. Dotyczy to także młodszych parków narodowych albowiem przywrócenie buczynom ich naturalnego charakteru trwa wiele dekad. Obecnie siedlisko jest chronione na Dolnym Śląsku w obu parkach narodowych oraz niektórych rezerwatach przyrody: Buczyna Piotrowicka, Buczyna Storczykowa na Białych Skałach, Buki Sudeckie, Bukowa Kalenica, Cisowa Góra, Cisy, Dalkowskie Jary, Góra Miłek, Góra Ślęża, Jaskinia Niedźwiedzia, Jeziorko Daisy, Las Bukowy w Skarszynie, Muszkowicki Las Bukowy, Skarpa Storczyków, Wzgórze Joanny, Zimna Woda.