Potrostek alpejski

POTROSTEK ALPEJSKI (Chamorchis alpina)

Storczykowate (Orchidaceae)

Okres kwitnienia: VII-VIII

Wygląd: Niewielka bylina, będąca najmniejszym z krajowych storczyków, osiągający do 15cm wysokości (średnio 7-12cm). Budowa kwiatów typowa dla rodziny storczykowatych. Same kwiaty są małe, niepozorne w kolorze brązowo-zielonym. Działki okwiatu ułożone w charakterystyczny chełm. Warżka jasnozielona lub żółtawa z brązowym nalotem, długości 3-4mm, zaokrąglona, bez ostrogi, posiadająca dwa małe skrzydełka u nasady. Prętosłup bardzo krótki, około 1mm długości, w kolorze żółto-zielonym. Kwiaty zebrane po kilka lub kilkanaście sztuk, osadzone na prostym kwiatostanie.

Liście równowąskie, rynienkowate, długości 5-6cm, sztywne, skierowane ku górze. Są osadzone po 3-8 sztuk ułożonych w rozetę.

Owocem jest niewielka, skórzasta torebka, długości około 10mm. Nasiona bardzo drobne, wyglądające jak pył lub kurz. Roznoszone przez wiatr (anemochoria).

Występowanie: W Polsce zasięg ograniczony jest tylko do Tatrzańskiego Parku Narodowego, gdzie znajduje się około 20stanowisk, wszystkie w Tatrach Zachodnich. Między innymi w masywie Giewontu, Suchy Wierch, Skupniów Upłaz, Upłaziańska Kopka, Wielka Turnia, Dolina Mułowa, Dolina Litworowa, Ciemniak, Chuda Turnia.

Środowisko: Rośnie w piętrze alpejskim (halnym), rzadziej piętrze kosówki. Preferuje stanowiska słoneczne, umiarkowanie żyzne takie jak wysokogórskie łąki i hale, naskalne półki, piargi. Głównie na murawach nawapiennych o odczynie obojętnym lub słabo kwaśnym Często można go spotkać w towarzystwie dębika ośmiopłatkowego.

Opis ogólny: Roślina objęta ścisłą ochroną gatunkową, głównym powodem jest bardzo ograniczony areał występowania. Jednak pomimo małej powierzchni i około 20 stanowisk, populację tego storczyka ocenia się na stabilną jako że nie odnotowano zaniku stanowisk od lat 80 XX wieku. Jedynie okazy rosnące w pobliżu szlaków są zagrożone poprzez nieumyślne zdeptanie przez turystów. Najczęstsze zagrożenia dla storczyków jakim jest zrywanie kwiatów lub wykopywanie całych roślin zdarzają się rzadko ze względu na nikłe walory dekoracyjne.