Wrzosiec bagienny
30 stycznia 2018Wrzosiec bagienny (Erica tetralix)
Wrzosowate (Ericaeae)
Okres kwitnienia: VII-IX
Występowanie: Gatunek posiada zwarty areał obejmujący atlantycką część Europy Zachodniej, głównie wybrzeża Portugalii, Hiszpanii, północnej i zachodniej Francji, kraje Beneluksu, północne Niemcy, Danię oraz wybrzeża Norwegii, Wysp Owczych i całych Wysp Brytyjskich. Rozproszone stanowiska znajdują się także w innych częściach Europy, m.in. w głębi płw. Iberyjskiego, w Alpach, Karpatach, na wybrzeżach Bałtyku (w tym Pomorze) i w Siedmiogrodzie. Pojedyncze lokacje notowane są także na wschodnim wybrzeżu Ameryki Północnej, będące pochodzenia antropogenicznego.
W Polsce gatunek występuje przede wszystkim na całym Pomorzu (od Szczecin po Żuławy) oraz w Borach Dolnośląskich. Poza tym pojedyncze lokacje stwierdzono w Wielkopolsce i na Ziemi Lubuskiej. Chroniony w licznych pomorskich rezerwatach (m.in. Bagna Izbickie, Białogóra, Olszanka, Wrzosiec, Zielone) oraz nadbałtyckich parkach narodowych (Woliński, Słowiński). Na terenie Dolnego Śląska stwierdzony w Borach Dolnośląskich, gdzie chroniony jest w rezerwacie przyrody Brzeźnik i Wrzosiec koło Piasecznej oraz w części lubuskiej borów w rezerwacie Nad Młyńską Strugą i Zacisze.
Środowisko: Gatunek preferuje tereny otwarte, silnie nasłonecznione. Głównie nadmorskie torfowiska i wilgotne wrzosowiska, często także śródleśne zatorfione łąki. Przeważnie na glebach kwaśnych, torfowych, silnie uwilgotnionych, na podłożu torfowo-mineralnym, murszowym lub mineralnym, w części przypadków także z domieszką piasku. Gatunek charakterystyczny dla atlantyckich zbiorowisk mokrych wrzosowisk (Sphagno-Ericetalia), gdzie tworzy swój własny zespół wilgotnych wrzosowisk z wrzoścem bagiennym (Ericion tetralicis).
Inne: Wrzosiec jest w Polsce rzadkim gatunkiem, który został umieszczony w Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006) w kategorii zagrożenia: [V], tj. grupie gatunków narażonych na wyginięcie poza głównym obszarem występowania. W nowszym wydaniu z roku 2016 gatunek otrzymał kategorię VU (narażony). Część stanowisk jest chroniona w rezerwatach, m.in. w Borach Dolnośląskich i na Pomorzu.
Roślina należy do grupy roślin ozdobnych (ogrodowych), jednak nie cieszy się dużą popularnością. Znacznie częściej do ogrodu wybierane są inne gatunki jak wrzosiec krwisty (w. wiosenny) lub inne rośliny z rodziny wrzosowatych (wrzosy, różaneczniki, borówki). Głównym powodem jest trudność uprawy wrzośca bagiennego, który wymaga mało popularnego w ogrodnictwie terenu bagienno-torfowego, podczas gdy pozostałe gatunki dobrze czują się na suchych wrzosowiskach lub zwykłych rabatach.